Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 91: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 91: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

1. Ngữ văn 7 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
2. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Chuyển đổi câu chủ động sau thành 2 câu bị động tương ứng: 1 câu dùng “bị”, 1 câu dùng “được”. ? Cho biết sắc thái ý nghĩa của câu dùng “được” và câu dùng “bị” có gì khác nhau? Mẹ gọi em về. 1. Em được mẹ gọi về. → Vui mừng vì được mẹ gọi về. 2. Em bị mẹ gọi về. → Buồn, không muốn bị mẹ gọi về.
3. Các phép biến đổi câu Thêm, bớt thành phần câu. Chuyển đổi kiểu câu Rút gọn Mở rộng câu Chuyển đổi câu chủ động câu thành câu bị động Thêm DùngDùng cụmcụm trạng ngữ chủchủ vịvị đểđể mở cho câu rộngrộng câu
4. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu? 1. Ví dụ 2. Nhận xét Cụm C-V Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, được C V dùng Cụm danh từ làm phụ Chủ ngữ Vị ngữ sau luyện những tình cảm ta sẵn có [ ] (Hoài Thanh) trong cụm C V danh Cụm danh từ từ. Vị ngữ → Mở rộng câu ở thành phần cụm DT
5. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu? 1. Ví dụ 2. Nhận xét b. Cái áo này tay áo đã bị rách. C V CN VN -> Dùng cụm c-v mở rộng thành phần VN của câu => Dùng những cụm từ có hình thức cấu tạo giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị (cụm C-V) làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ để mở rộng câu. 3. Ghi nhớ: SGK - 68
6. So sánh 2 cách viết sau. Theo em, cách viết nào hay hơn? Cách 1: Cách 2: Văn chương Văn chương gây cho ta gây cho ta những tình cảm ta không tình cảm, luyện có, luyện những tình cảm cho ta tình ta sẵn có. cảm. Nội dung không hay, nội dung cụ thể hơn, không thể hiện cảm xúc. nhịp điệu câu văn uyển chuyển hơn.
7. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 1. Ví dụ: a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm. b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái. c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen. d. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công. 2. Nhận xét:
8. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm. Động C V từ C V Chủ ngữ Vị ngữ → Cụm C – V làm chủ ngữ ; làm bổ ngữ cho động từ khiến.
9. b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái. C V Trạng ngữ Chủ ngữ Vị ngữ → Cụm C – V làm vị ngữ.
10. c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, Chủ ngữ Vị ngữ (Cụm động từ) cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen. Vị ngữ (Cụm động từ)
11. có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, C V Động từ Phụ ngữ sau trung tâm cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen. C V Phụ ngữ sau → Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ.
12. d. Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới thực sự Trạng ngữ Chủ ngữ Vị ngữ được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công. Phụ ngữ ĐT trung tâm Phụ ngữ sau (là cụm danh từ) trước Cụm động từ Vị ngữ
13. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu 1. Ví dụ: 2. Nhận xét: => Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ , cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V. => Các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu: - Mở rộng TP CN - Mở rộng TP VN - Phụ ngữ cụm danh từ - Phụ ngữ cụm động từ - Phụ ngữ cụm tính từ 3. Ghi nhớ: SGK – Tr 69.
14. Dùng cụm C-V để mở rộng các thành phần trong câu: Khái Các trường hợp dùng cụm niệm C-V để mở rộng câu: Chủ Vị Phụ ngữ Phụ ngữ Phụ ngữ ngữ ngữ trong cụm trong cụm trong cụm danh từ động từ tính từ
15. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III. Luyện tập 1. Bài tập 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây? Cho biết trong mỗi câu cụm C-V làm thành phần gì ? a. Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về. b. Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn. c. Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không mảy may một chút bụi nào. d. Bỗng một bàn tay đập và khiến hắn giật mình.
16. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III. Luyện tập a. Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới C định được, người ta gặt mang về. V C N V N Cụm C-V làm định ngữ b. Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn. C V C N V N Cụm C-V làm vị ngữ
17. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III. Luyện tập c. Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta C V C N thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không mảy V C may một chút bụi nào. V N => Cụm C-V làm trạng ngữ => Cụm C-V làm bổ ngữ (đảo C-V)
18. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III. Luyện tập d. Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình. C V C V C N V N => Cụm C-V làm chủ ngữ => Cụm C-V làm bổ ngữ
19. Tiết 91 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III. Luyện tập 1. Bài tập 1 2. Bài tập 2:
20. Hãy xác định thành phần câu và cho biết các câu trên mở rộng thành phần nào? a. Chiếc bàn này chân đã gẫy. Chiếc bàn này chân đã gẫy. Cụm C – V làm vị ngữ. c v CN VN b. Cô giáo ốm là một tin buồn. Cô giáo ốm là một tin buồn. Cụm C – V làm chủ ngữ. c v CN VN c. Mẹ luôn hi vọng tôi sẽ thi đỗ cấp 3. Mẹ luôn hi vọng tôi sẽ thi đỗ cấp 3. Đ T c v Cụm C – V làm phụ ngữ cho CN VN động từ. d. Tôi rất thích con gấu Lan tặng. Tôi rất thích con gấu Lan tặng. D T c v Cụm C – V làm phụ ngữ cho CN VN danh từ.
21. Là dùng những cụm từ có hình thức Thế nào là dùng cụm giống câu đơn bình thường, gọi là cụm C-V làm thành phần của câu hoặc thành C-V để mở rộng câu? phần của cụm từ để mở rộng câu. Dùng cụm C-V để mở rộng câu Chủ ngữ Vị ngữ Các trường hợp dùng Phụ ngữ trong cụm danh từ cụm C-V để mở rộng câu Phụ ngữ trong cụm động từ Phụ ngữ trong cụm tính từ
22. Hướng dẫn học sinh học ở nhà + Học thuộc bài phần ghi nhớ. + Làm bài tập 1 – T70. + Chuẩn bị bài tiếp theo: TÌM HIỂU CHUNG VỀ BÀI VĂN GIẢI THÍCH