Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Qua đèo ngang" - Nguyễn Thị Quỳnh Sen

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Văn bản "Qua đèo ngang" - Nguyễn Thị Quỳnh Sen

1. Giáo viên: Nguyễn Thị Quỳnh Sen Trường PT DTNT THCS Kỳ Sơn – Nghệ An.
2. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: - Thi sĩ tiêu biểu ở thế kỉ XIX - Phong cách thơ: Trang nhã, cổ kính
3. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - I. TÌM HIỂU CHUNG 2. Tác phẩm a) Hoàn cảnh sáng tác Trên đường vào kinh đô Phú Xuân nhậm chức Cung trung giáo tập Kinh Đô Phú Xuân
4. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả 2. Tác phẩm a) Hoàn cảnh sáng tác b) Thể loại: Thất ngôn bát cú đường luật
5. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: 3. Giải thích từ khó. - Đèo Ngang: thuộc dãy -núiConHoànhquốcBướcquốcSơn,tới(cũngmộtĐèo Ngang,viết là bóng xế tà, cuốcnhánhcuốc)của: chimCỏdãycâyđỗchenquyênnúi đá,(chimlá chen hoa. cuốc)Trường Sơn,Lomchạykhomthẳngdưới núi, tiều vài chú, ra biển, phân chia địa Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. giới hai tỉnh Quảng Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc, Bình và Hà Tĩnh - Cái gia gia (cũng viết là da da): Thương nhà mỏi miệng,chimcáiđagiađa,giacòn. gọi là gà gô. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta.
6. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - 4. Bố cục Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà, 2 câu đề Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. Lom khom dưới núi, tiều vài chú, 2 câu thực Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc, 2 câu luận Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, 2 câu kết Một mảnh tình riêng, ta với ta.
7. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - II. ĐỌC – HIỂU VĂN VẢN 1. Hai câu đề: Bước tới Đèo Ngang, bóng xếxế tà,tà, Cỏ cây chenchen đá,đá, lálá chenchen hoa. hoa. - Thời gian: Ánh chiều tà. - Cảnh vật: đá, lá, hoa, cây, cỏ. Cảnh hoang sơ, hiu hắt, gợi buồn.
8. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - 2.Hai câu thực: Lom khom dưới núi, tiều vàivài chú,chú , Lác đác bên sông, chợ mấymấy nhà.nhà.
9. NGHỆ THUẬT Nghệ thuật Từ ngữ biểu thị Tác dụng -Hình ảnh ước lệ: Tiều, chợ Gợi sự sống của con người -Đảo ngữ + Từ láy Lom khom dưới núi/ tiều vài chú Nhấn mạnh: V C dáng vẻ vất vả, Lác đác bên sông/ chợ mấy nhà cực nhọc nhỏ bé V C của con người. Thưa thớt, vắng vẻ của sự sống. ý - Lom khom/ Lác đác -Đảm bảo luật Đối: thanh - Dưới núi/ bên sông của thơ đường, từ loại - Tiều vài chú/ chợ mấy câu thơ nhịp cấu trúc nhà nhàng đối xứng
10. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan -
11. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - 3.Hai câu luận: Nhớ nước đau lòng, con quốcquốc quốc,quốc, Thương nhà mỏi miệng, cái giagia gia.gia. - Đối: Nhớ nước – thương nhà Đau lòng – mỏi miệng quốc quốc – gia gia - Đảo ngữ: Nhớ nước đau lòng , con quốc quốc , V C Thương nhà mỏi miệng , cái gia gia . - Chơi chữ: quốc quốc,V gia gia C - Lấy động tả tĩnh. Tâm trạng buồn, cô đơn: nhớ nước, thương nhà.
12. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - 4.Hai câu kết: Dừng chânchân đứng đứng lại, lại trời,, trời,trời non,, non,non nước, ,nước, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta. Trời, non, nước> < mảnh tình riêng Không gian mênh mông
13. Em hiểu ý nghĩa của cụm từ “ta với ta” như thế nào? Bà Huyện Thanh Quan với cái bóng của mình. Bà Huyện Thanh Quan với tâm trạng buồn "ta với ta" thương, cô đơn, không người chia sẻ. Cô đơn đến tột cùng.
14. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - 4.Hai câu kết: Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Một mảnh tình riêng, ta với ta. Trời, non, nước > < nỗi buồn khép kín - Hình ảnh đối lập: Tâm trạng lẻ loi, cô đơn của tác giả.
15. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh Quan - I. TÌM HIỂU CHUNG II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN III. TỔNG KẾT Bài tập 4: Những biện pháp nghệ thuật nào đã tạo nên sự thành công cho tác phẩm? Bài tập 5: Có ý kiến cho rằng: “Đây là một bài thơ tả cảnh” nhưng lại có ý kiến khác cho là: “Đây là một bài thơ tả cảnh ngụ tình”. Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao?
16. QUA ĐÈO NGANG - Bà Huyện Thanh quan - Ngôn từ chuẩn mực, trang trọng cổ kính. Tấm lòng thiết tha với đất nước. Nội dung Hình ảnh thơ ước lệ, Nghệ thuật Tâm trạng cô đơn tượng trưng, đối chỉnh, hoài cổ. chơi chữ. Mượn cảnh tả tình tinh tế.