Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Văn bản "Hịch tướng sĩ"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Văn bản "Hịch tướng sĩ"

1. 1 3 2 4
2. CÂU 1: Hội đồng khoa học Hoàng gia Anh đã xét phong 10 vị tướng tài của thế giới được chọn từ 98 vị từ cổ đại đến hiện đại vào tháng 2.1984. Việt Nam vinh dự là nước có hai người con ưu tú, đó là những anh hùng dân tộc nào? Hưng Đạo Đại Vương Đại tướng Trần Quốc Tuấn Võ Nguyên Giáp THỜI GIAN 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
3. CÂU 2: “Vó ngựa MÔNG CỔ đi đến đâu, cỏ không mọc được chỗ ấy” THỜI GIAN 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
4. CÂU 3: Tên của một triều đại thịnh vượng, hào khí ngất trời của triều đại này vào thế kỉ XIII. Triều đại nhà Trần THỜI GIAN 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
5. CÂU 4: Thể loại của văn bản có tên chữ Hán: “Dụ chư tì tướng hịch văn” Hịch THỜI GIAN 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
6. Trong cuộc sống, khi cần khích lệ, động viên tinh thần, tình cảm của ai đó, em sẽ làm gì?
7. Hịch tướng sĩ _Trần Quốc Tuấn_ GV: Nguyễn Thị Lệ Giang
8. Hồ sơ người nổi tiếng Trần Quốc Tuấn (1231? - 1300)
9. 1. Tác giả ❖ Tức Hưng Đạo Đại vương ❖ Danh tướng kiệt xuất của dân tộc dưới thời nhà Trần ❖ Có công lao to lớn trong Trần Quốc Tuấn cuộc kháng chiến chống (1231? - 1300) quân Nguyên- Mông
10. Tượng đài Trần Hưng Đạo tại núi Yên Phụ (Kinh Môn, Hải Dương)
11. Tượng đài Trần Hưng Đạo Tượng đài Trần Hưng Đạo tại TP Vũng Tàu tại Nam Định
12. Tín ngưỡng Thờ Đức Thánh Trần trên mọi miền đất nước
13. Đền thờ Đức Thánh Trần ngày lễ hội tháng Tám âm lịch hàng năm tại xã Hưng Đạo (Chí Linh, Hải Dương)
14. Đền thờ Trần Quốc Tuấn tại Yên Hưng, Hà Nam
15. Dựng lại Hội nghị Bình Than tại bến Lục Đầu tại Chí Linh (Hải Dương)
16. Đây là cuốn binh thư mà Trần Quốc Tuấn đã dày công biên soạn để cho tướng sĩ học tập nhằm chống lại 50 vạn quân Nguyên
17. Hồ sơ tác phẩm
18. 2. Tác phẩm - Tên tiếng Hán: Dụ chư tỳ tướng hịch văn - Phương thức biểu đạt: Nghị luận - Thể loại: Hịch
19. Nồi nào úp vung nấy Các em hãy ghép những vòng tròn đặc điểm với thể loại tương ứng với nó nhé!!!
20. dùng để cổ động, thuyết Viết = văn phục kêu gọi Chiếu vần, biền đấu tranh. ngẫu hoặc văn xuôi Viết = văn Dùng để biền ngẫu ban bố mệnh lệnh vua chúa, Hịch tướng lĩnh viết cho nhân dân, binh sĩ. vua viết cho nhân dân
21. Viết = văn vần, biền Vua viết cho Dùng để Chiếu ngẫu hoặc nhân dân ban bố văn xuôi mệnh lệnh Vua chúa, Dùng để cổ Viết = văn tướng lĩnh động, thuyết Hịch biền ngẫu viết cho nhân phục kêu gọi dân, binh sĩ. đấu tranh.
22. 2. Tác phẩm - Tên tiếng Hán: Dụ chư tỳ tướng hịch văn - Phương thức biểu đạt: Nghị luận - Thể loại: Hịch - Hoàn cảnh sáng tác: Ra đời trước cuộc kháng chiến chống Mông – Nguyên lần thứ 2 (1285) nhằm nêu cao quyết tâm đánh giặc, thắng giặc
23. P1 Từ đầu “còn lưu tiếng tốt” (Nêu gương trung thần nghĩa sĩ) P2 Tiếp “vui lòng” (Tình hình đất nước Bố hiện tại và nỗi lòng của chủ tướng) cục P3 Tiếp “không muốn được không ?” (Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai) P4 Còn lại (Nêu nhiệm vụ cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu)
24. B¶ng so s¸nh S¬ ®å kÕt cÊu chung cña thÓ lo¹i hÞch S¬ ®å kÕt cÊu v¨n b¶n hÞch tíng sÜ P1: Nªu vÊn ®Ò L§1: Nªu nh÷ng gư¬ng trung thÇn nghÜa sÜ trong sö s¸ch P2: Nªu truyÒn thèng vÎ vang L§2: Lét t¶ sù ngang ngưîc trong sö s¸ch g©y lßng tin vµ téi ¸c cña kÎ thï ®ång thêi tưëng nãi lªn lßng c¨m thï giÆc P3: NhËn ®Þnh t×nh h×nh, L§3: Ph©n tÝch ph¶i tr¸i, lµm ph©n tÝch ph¶i tr¸i ®Ó g©y râ ®óng sai lßng c¨m thï giÆc P4: KÕt thóc vÊn ®Ò: L§4: Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch Nªu chñ trư¬ng cô thÓ kªu gäi ®Ó khÝch lÖ tinh thÇn chiÕn ®Êu tranh ®Êu
25. 1. Nêu gương trung thần, nghĩa sĩ Mở đầu bài Hịch, tác giả đã nêu ra những tấm gương trung thần nghĩa sĩ nào?
26. 1. Nêu gương trung thần, nghĩa sĩ Vương Cốt Đãi Xích Kỉ Tín Do Vu Công Tướng Ngột Tu Tư Kiên Lang Thân Gia thần Dự Kính Quan nhỏ Nhượng Đức Khoái
27. 1. Nêu gương trung thần, nghĩa sĩ Liệt kê, dẫn chứng tiêu biểu, toàn diện Những tấm gương sẵn sàng chết vì vua, vì nước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ➔ Mục đích: Khích lệ ý chí lập công danh
28. TRUNG QUÂN ÁI QUỐC
29. 2. Tình hình đất nước và nỗi lòng chủ tướng Tình hình đất nước Nỗi lòng chủ tướng
30. Thảo luận nhóm đôi, 01 hoàn thiện bảng sau trong 5 phút Chia sẻ với nhóm 02 bên cạnh về phần làm việc của mình a/ Tình hình đất nước 2 đại diện bất kì sẽ 03 lên trình bày và các nhóm khác nhận xét
31. Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù Các từ ngữ miêu tả hành Đòi ngọc lụa, thu bạc vàng, vét của kho có hạn, động của kẻ thù và tính chất hung hãn như hổ đói, đi lại nghênh ngang ngoài của những hành động đó đường, sỉ mắng triều đình, bắt nạt tể phụ Thái độ của tác giả Khinh bỉ, căm phẫn So sánh (với phần 1) kết hợp với chứng minh, bình Các thao tác lập luận và tác luận giúp người đọc/ nghe thấy được sự ngang dụng ngược và tội ác của kẻ thù. Sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ (lưỡi cú diều, thân dê Đặc điểm ngôn ngữ của chó .), đối lập (lưỡi cú diều- sỉ mắng triều đình, đoạn trích thân dê chó- bắt nạt tể phụ .), so sánh (như đem thịt mà nuôi hổ đói), liệt kê.
32. Cú mèo Diều hâu vạch trần bản chất sứ giặc
33. Thật khác nào đem thịt ném cho hổ đói, tránh sao khỏi tai họa về sau.
34. a/ Tình hình đất nước Ẩn dụ, so sánh, đối lập, văn biền ngẫu Giặc hống hách, ngang ngược vô lối, tham lam → Tình thế đất nước nguy kịch ➔ Mục đích: Khơi gợi lòng căm thù giặc
35. Thảo luận nhóm đôi, 01 hoàn thiện bảng sau trong 5 phút Chia sẻ với nhóm 02 bên cạnh về phần làm việc của mình b/ Nỗi lòng chủ tướng 2 đại diện bất kì sẽ 03 lên trình bày và các nhóm khác nhận xét
36. Lòng căm thù giặc của tác giả Tột cùng lo lắng: mất ăn, mất ngủ Tột cùng đau xót: như cắt ruột, nước mắt đầm đìa Giọng điệu và thái Tột cùng căm uất: xả thịt lột da, nuốt gan uống độ của tác giả máu quân thù Tột cùng hi sinh: trăm thân . vui lòng Các thao tác lập Chứng minh lòng căm thù giặc của bản thân luận và tác dụng Đặc điểm ngôn ngữ Sử dụng phép liệt kê, so sánh, phóng đại, ẩn dụ, của đoạn trích điển cố, từ ngữ giàu tính ước lệ .
37. b/ Nỗi lòng chủ tướng Liệt kê, so sánh, phóng đại, ẩn dụ, điển cố, Lòng yêu nước, căm thù giặc, sẵn sàng hi sinh vì nghĩa lớn của Trần Hưng Đạo ➔Mục đích: Khích lệ ý chí lập công danh + Lòng yêu nước, căm thù giặc
38. 3. Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai Mối ân tình giữa chủ và tướng Phê phán những biểu hiện sai trái Những hành động nên làm
39. a/ Mối ân tình giữa chủ và tướng “Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh quyền đã lâu ngàyĐọc, khôngđoạn văncó saumặcvàthìtìmta cho áo, không có ănnhữngthì tachicho tiết chocơmthấy; quanmốinhỏân thì ta thăng chức,tìnhlươnggiữaítchủthì vàta tcấpướngbổng. Em; đi thủy thì ta cho thuyềnthấy cách, đi dùngbộ thìtừtacủachotác ngựa; lúc trận mạc xônggiảphacóthìgì cùngđặc sắcnhau? sống chết, lúc ở nhà nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Cách đối đãi so với Vương Công Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang ngày trước cũng chẳng kém gì.”
40. a/ Mối ân tình giữa chủ và tướng “Các ngươi ở cùng ta coi giữ binh quyền đã lâu ngày, không có mặc thì ta cho áo, không có ăn thì ta cho cơm; quan nhỏ thì ta thăng chức, lương ít thì ta cấp bổng; đi thủy thì ta cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa; lúc trận mạc xông pha thì cùng nhau sống chết, lúc ở nhà nhàn hạ thì cùng nhau vui cười. Cách đối đãi so với Vương Công Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang ngày trước cũng chẳng kém gì.”
41. a/ Mối ân tình giữa chủ và tướng Câu văn dài, nhiều ý, mối ý là 2 vế song hành, điệp cấu trúc, câu văn biền ngẫu + Nhịp văn nhịp nhàng, hài hòa. Sự quan tâm chu đáo của chủ đối với các tướng + Mối quan hệ gắn bó, khăng khít giữa chủ và tướng ➔Mục đích: Nhắc nhở, khích lệ ý thức, nghĩa vụ của tướng sĩ với nước
42. Tổ 1+3: Những biểu hiện 01 sai trái + Hậu quả Thảo luận nhóm Tổ 2 + 4: Những hành 02 động nên làm + Kết quả 2 đại diện sẽ lên trình bày 03 và nhóm khác nhận xét
43. b/ Phê phán những biểu hiện sai trái Chủ Nước Hầu giặc nhục → nhục → → Không Không Không biết tức biết lo biết thẹn Những biểu hiện sai trái Nghe nhạc, Ăn chơi đãi yến hưởng lạc, Chỉ lo ngụy sứ → quyến làm giàu Không luyến vợ biết căm con
44. b/ Phê phán những biểu hiện sai trái Thái ấp, Xã tắc, tổ Bị bắt bổng lổng tông bị mất giày xéo Hậu quả Thân kiếp Gia Phần mộ chịu nhục, quyến tai cũng bị tiếc dơ khôn nạn, vợ quật lên rửa, tên xấy con mất còn lưu
45. b/ Phê phán những biểu hiện sai trái Cấu trúc đối xứng + Đối lập + Điệp + Lập luận lôgíc + Câu văn biền ngẫu + Hình ảnh trào lộng + Giọng điệu tâm tình, nghiêm khắc Biểu hiện sai: Quên hết danh dự, bổn phận, mất cảnh giác + Lối sống cầu an hưởng lạc Hậu quả: Mất hết sinh lực, tâm trí đánh giặc → Nước mất nhà tan ➔Mục đích: Cảnh tỉnh + Phê phán tướng sĩ
46. c/ Những hành động nên làm Hành Đề cao Rèn luyện Tập võ động cảnh giác cung tên nghệ nên làm Tổ tiên Thái ấp Gia quyến được thờ vững bền, êm ấm, vợ cúng + bổng lộc con bách Kết quả Trăm năm được niên giai sau còn lưu hưởng thụ lão danh
47. c/ Những hành động nên làm Câu nghi vấn (thêm từ không) + Các từ khẳng định: Mãi mãi, đời đời Kêu gọi và khích lệ mọi người làm những việc đúng đắn để chiến thắng kẻ thù xâm lược, hưởng phúc lâu dài, lưu danh sử sách
48. 4. Lời kêu gọi các tướng sĩ Tác giả nêu ra nhiệm vụ cấp bách nào cho tướng sĩ? Thái độ của tác giả trong đoạn này là gì?
49. 4. Lời kêu gọi các tướng sĩ Mệnh lệnh ❖ Học “Binh thư yếu lược” ❖ Vạch ra 2 con đường chính – tà = sống – chết = vinh – nhục → Lập luận sắc bén, rõ ràng
50. 4. Lời kêu gọi các tướng sĩ Thái độ ❖ Dứt khoát, cương quyết, tâm tình → Gan ruột của 1 chủ tướng yêu nước → Khích lệ, động viên mức cao nhất ý chí chiến đấu của tướng sĩ
51. Là 1 áng văn chính luận mẫu mực - Lập luận sắc bén Nghệ - Lí lẽ, dẫn chứng xác thực, thuyết phục thuật - Giọng văn hùng tráng - Câu văn biền ngẫu Kết hợp hài hòa giữa yếu tố chính luận và văn chương
52. Phản ánh tinh thần yêu Nội nước nồng nàn, quyết tâm đánh giặc cứu nước dung của Trần Quốc Tuấn và dân tộc ta
53. Ngay sau khi GV đọc câu hỏi, HS sẽ có 5s suy nghĩ để trả lời. Đúng được 1 chìa khóa vàng (có đánh số), sai nhường quyền cho bạn khác. Hết câu hỏi, chiếc chìa khóa có số may mắn sẽ được mở kho báu
54. Người ta thường viết hịch khi nào? A. Khi đất nước cỏ giặc B. Khi đất nước thanh bình ngoại xâm D. Khi đất nước vừa kết C. Khi đất nước phồn vinh thúc chiến tranh
55. Trần Quốc Tuấn sáng tác Hịch tướng sĩ khi nào? A. Trước khi quân Mông - B. Trước khi quân Mông - Nguyên xâm lược nước ta lần Nguyên xâm lược nước ta lần thứ nhất (1257) thứ hai (1285). C. Sau khi quân Mông - Nguyên D. Sau chiến thắng quân Mông - xâm lược nước ta lần thứ hai Nguyên lần thứ hai.
56. Lựa chọn 3 trung thần nghĩa sĩ mà Trần Quốc Tuấn nhắc đến A. Kỷ Tín, Kính Tâm, Cảo B. Cảo Khanh, Kính Tâm, Khanh Dự Lượng C. Kỷ Tín , Do Vu, Thân D. Thân Khoái, Dự Lượng, Khoái Do Vu
57. Phần đầu bài Hịch, Trần Quốc Tuấn đã sử dụng kế gì trong Binh pháp? A. Nêu gương khích tướng B. Mượn trời giết giặc C. Thiên- Địa- Nhân D. Tùy thời tạo thế
58. Dụng ý của tác giả thể hiện qua câu "Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn gặp buổi gian nan” là gì? A. Thể hiện sự thông cảm với B. Kêu gọi tinh thần đấu tranh các tướng sĩ của các tướng sĩ. C. Miêu tả hoàn cảnh sinh sống D. Khẳng định mình và các của mình cũng như của các tướng sĩ là những người cùng tướng sĩ cảnh ngộ.
59. Hình ảnh nào không xuất hiện trong đoạn văn miêu tả sự ngang ngược và tội ác của giặc ? A. Cú diều B. Dê chó C. Trâu ngựa D. Hô’ đói
60. Thành ngữ nói về tình hình đất nước ta cuối năm 1284 A. Rối như bòng bong B. Ngàn cân treo sợi tóc D. Đồng không mông C. Nằm gai nếm mật quạnh
61. Trần Quốc Tụấn sử dụng giọng văn nào để phê phán những hành động sai trái của các tướng sĩ dưới quyển? A. Nhẹ nhàng, thân tình. B. Nghiêm khắc, tâm tình C. Mạt sát thậm tệ. D. Bông đùa, hóm hỉnh
62. Đoạn văn nào thể hiện rõ nhất lòng yêu nước, căm thù giặc của Trần Quốc Tuấn? A. Ta thường tới bữa quên ăn, nửa B. Giặc với ta là kẻ thù không đội đêm vỗ gốỉ ; ruột đau như cắt, nước ười chung, chịu đầu hàng, giơ mắt đầm đìa ta cũng vui lòng. táy không mà chịu thua giặc C. Chẳng những thái ấp của ta D. Từ xưa các bậc trung thần nghĩa không còn, mà bông lộc các ngươi sĩ bỏ mình vì nước, đời nào không cũng mất; . bị quật lên có? muôn đời bất hủ được.
63. Trần Quốc Tuấn yêu cầu tướng sĩ phải thực hiện điều gì? A. Hành động đề cao bài B. Chăm chỉ huân luyện cho học cảnh giác quân sĩ, tập dượt cung tên. C. Tích cực tìm hiểu cuốn D. Gồm cả A, B và C sách “Binh thư yếu lược".
64. Khích lệ ý chí lập công danh, xả thân vì nước, vì chủ tướng bằng cách nêu ra những tâm gương trung thần thời xưa. Khích lệ lòng căm thù giặc, nỗi nhục mất Khích lệ lòng yêu nước bất nước bằng cách vạch trần và tố cáo tội ác, khuất, quyết chiến quyết chiến thái độ của giặc trên đất nước mình thắng kẻ thù xâm lược; đánh bại tư tưởng thờ ơ, xa lánh, Khích lệ lòng trung quân ái quốc bằng bàng quan để sẵn sàng bước cách khơi gợi những ân tình của chủ vào cuộc chiến đấu sinh tử. tướng đã dành cho tướng sĩ. Khích lệ lòng tự trọng, liêm sỉ ở mỗi người khi nhận rõ cái ai thấy rõ điều đúng bằng thái độ phê phán, nghiêm khắc.
65. Bài Hịch tướng sĩ khơi gợi cho em suy nghĩ gì về trách nhiệm của mỗi công dân đối với Tổ quốc? Suy nghĩ + Viết nhanh ra giấy trong 2 phút Chia sẻ với bạn bên cạnh mình Mỗi bạn phát biểu 1 ý, người sau không trùng người trước
66. 1. Nêu gương trung thần 2. Tình hình giữa ta và địch HỊCH TƯỚNG 3. Nhiệm vụ cấp bách ✓ SĨ ❖Địch → bạo tàn, hống Chọn một trong hai con ❑Tướng hách, tham lam đường ❑ ❖ ➢ ✓ Trần Quốc Tuấn – một Gia thần Ta Thái độ dứt khoát, rõ ràng danh tướng kiệt xuất của ❑Chủ tướng → tinh thần ❑ dân tộc thế kỉ XIII Quan nhỏ yêu nước, căm thù giặc ✓ Ông có công đầu trong ❑ ❑Binh lính: cuộc k/c chống Nguyên Nghệ thuật o - Mông Thái độ → bang quan, ➢ Sẵn sàng chết vì vua, vô trách nhiệm không sợ nguy hiểm, o → hoàn thành xuất sắc Hành động vui chơi, ✓ Hoàn cảnh: Viết trước nhiệm vụ. hưởng lạc cuộc kháng chiến chống o Hậu quả → thê thảm, quân Nguyên Mông ➢ Khích lệ, kêu gọi lòng đau đớn, nhục nhã lần 2 (1285) trung quân ái quốc. ❖ ✓ Thể loại: Hịch Lời khuyên
67. Hướng dẫn tự học Lập sơ đồ tư duy để tóm tắt bài Lên ý tưởng cho chủ đề: Tuổi trẻ VN hôm nay cần làm gì để thể hiện lòng yêu nước? Soạn bài: Hành động nói