Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 122: Văn bản "Nói với con" - Nguyễn Văn Phương

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 122: Văn bản "Nói với con" - Nguyễn Văn Phương

1. NÓI VỚI CON Y Ph¬ng Gv: NguyÔnNguyễn V¨ Phươngn Ph - Hưng¬ng Yên – Hng Yªn
2. Tiết:122 NÓI VỚI CON Y Ph¬ng Nguyễn Phương - Hưng Yên
3. I. TÌM HIỂU CHUNG 1) Tác giả *Tên thật: Hứa Vĩnh Sước, sinh ngày 24.12.1948, Quª: Lăng Hiếu - Trùng Khánh - Cao Bằng. * Y Phương nhập ngũ năm 1968, phục vụ trong quân đội đến 1981 chuyển về công tác tại Sở Văn hóa Thông tin Cao Bằng. Hiện nay ông giữ chức trách Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Cao Bằng. * Tác phẩm đã xuất bản: - Người Hoa núi (kịch bản sân khấu, 1982); -Tiếng hát tháng giêng (thơ, 1986); - Lửa hồng một góc (thơ, in chung, 1987); -Lời chúc (thơ, 1991); -Đàn then (thơ, 1996). Nguyễn Phương - Hưng Yên
4. 2) Đọc và tìm hiểu chú thích * Đọc * Chú thích Người đồng mình: người vùng mình, người miền mình. Đây có thể hiểu cụ thể là những người cùng sinh sống trên một miền đất, cùng quê hương cùng một dân tộc. Cái lờ Nguyễn Phương - Hưng Yên
5. 3) Tìm hiểu chung về văn bản - ThÓ th¬: Tù do - Ph¬ng thøc: BiÓu c¶m - Bè côc P1: Tõ ®Çu -> “®Ñp nhÊt trªn ®êi” ND: Nãi víi con vÒ t×nh c¶m céi nguån P2: TiÕp theo -> phong tôc. ND: Søc sèng bÒn bØ cña quª h¬ng. P3: Cßn l¹i. ND: Lêi dÆn dß cña ngêi cha -> Bè côc l« gic, chÆt chÏ Nguyễn Phương - Hưng Yên
6. II. PHÂN TÍCH 1). Nãi víi con vÒ t×nh c¶m céi nguån Ch©n ph¶i bíc tíi cha Ch©n tr¸i bíc tíi mÑ NT: §iÖp tõ, ®iÖp l¹i cÊu tróc c©u, h×nh Mét bíc ch¹m tiÕng nãi ¶nh méc m¹c, c¸ch diÔn ®¹t chÊt ph¸c Hai bíc tíi tiÕng cêi - H×nh ¶nh cô thÓ, c¸ch diÔn ®¹t dêng nh v« lý song l¹i t¹o ra sù ®éc ®¸o, ®Æc s¾c trong t duy vµ c¸ch diÔn ®¹t ngêi miÒn nói => T¹o kh«ng khÝ gia ®×nh ®Çm Êm, quÊn quýt. Nguyễn Phương - Hưng Yên
7. Cha mÑ m·i nhí vÒ ngµy cíi Ngµy ®Çu tiªn ®Ñp nhÊt trªn ®êi - Cha mÑ m·i th¬ng yªu nhau -> Cuéc sèng gia ®×nh thËt h¹nh phóc. => T¹o mét kh«ng gian gia ®×nh ®Çm Êm víi ®øa trÎ lÉm chÉm tËp ®i, tËp nãi, đang lín lªn tõng ngµy trong t×nh yªu th¬ng, trong sù n©ng ®ãn vµ mong chê cña cha mÑ. Nguyễn Phương - Hưng Yên
8. “Ngêi ®ång m×nh yªu l¾m con ¬i” -> C¸ch nãi méc m¹c mang tÝnh ®Þa ph¬ng cña ngêi d©n téc . =>T×nh c¶m quª h¬ng hiÖn lªn s©u s¾c qua c¸ch gäi yªu th¬ng, ph¶i lµ ngêi cã t×nh yªu s©u ®Ëm víi quª h¬ng míi cÊt lªn tiÕng gäi thiÕt tha nh thÕ. §an lê cµi nan hoa Nt: Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c, V¸ch nhµ ken c©u h¸t c¸c ®éng tõ: cµi, ken => Cuéc sèng lao ®éng cÇn cï, t¬i vui, trong kh«ng gian Êm nång, víi nh÷ng ®iÖu h¸t then h¸t lîn, ngoµi ra cßn thÓ hiÖn sù g¾n bã, quÊn quýt trong lao ®éng, lµm ¨n cña ®ång bµo quª h¬ng. -> Con dÇn kh«n lín, trëng thµnh trong cuéc sèng lao ®éng, trong nghÜa t×nh s©u nÆng cña quª h¬ng. Nguyễn Phương - Hưng Yên
9. Rõng cho hoa Con ®êng cho nh÷ng tÊm lßng -> Rõng nói quª h¬ng thËt th¬ méng vµ nghÜa t×nh. VÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn kh«ng chØ lµ ë mµu s¾c, c¸i ta nh×n thÊy mµ cßn lµ c¶ “tÊm lßng”: ®ã lµ sù che chë, nu«i dìng con ngêi c¶ vÒ t©m hån, lèi sèng. * Con sinh ra lín lªn trong lµ nhê t×nh yªu th¬ng ®ïm bäc cña cha mÑ, gia ®×nh, sù trë che cña quª h¬ng, cña thiªn nhiªn nói rõng Nguyễn Phương - Hưng Yên
10. 2. Søc sèng bÒn bØ cña quª h¬ng. “Ngêi ®ång m×nh th¬ng l¾m con ¬i” NT: §iÖp cÊu tróc -> NhÊn m¹nh vµo c¸ch gäi yªu th¬ng. NÕu tríc lµ yªu th× giê ®©y lµ th¬ng. Mét t×nh c¶m s©u ®Ëm dµnh cho ngêi ®ång m×nh “ Cao ®o nçi buån. - LÊy cao, xa, lÊy kho¶ng c¸ch kh«ng Xa nu«i chÝ lín” gian ®Ó ®o t©m hån cña con ngêi. - §©y lµ c¸ch nãi ®Æc trng mang ®Ëm chÊt cña ngêi d©n téc -> Con ngêi hiÖn ra s¸nh víi nói rõng, hiªn ngang lín lao Nguyễn Phương - Hưng Yên
11. “Sèng trªn ®¸ kh«ng chª ®¸ gËp ghÒnh. NT: ®iÖp tõ, tõ gîi t¶, Sèng trong thung kh«ng chª thung nghÌo ®ãi” -> Sù g¾n bã víi quª h¬ng céng ®ång, dï quª h¬ng cßn thiÕu thèn khã kh¨n nhng con ngêi vÉn g¾n bã chÆt chÏ víi quª h¬ng kh«ng quay lng ph¶n béi quª h¬ng Nguyễn Phương - Hưng Yên
12. Sèng nh s«ng nh suèi. Lªn th¸c xuèng ghÒnh. - NT: So s¸nh, Sö dông thµnh ng÷ Kh«ng lo cùc nhäc => Søc sèng thËt m¹nh mÏ m·nh liÖt, kh«ng g× ng¨n c¶n næi, ®ã lµ ý trÝ tù cêng rÊt cao cña ngêi ®ång m×nh - Mong muèn cña ngêi cha : con ph¶i cã nghÜa t×nh chung thuû víi quª h¬ng, biÕt chÊp nhËn vµ vît qua gian nan thö th¸ch b»ng ý chÝ vµ b»ng niÒm tin cña m×nh Nguyễn Phương - Hưng Yên
13. “Ngêi ®ång m×nh th« s¬ da thÞt -NT: Èn dô, ®èi lËp, méc m¹c Ch¼ng mÊy ai nhá bÐ ®©u con” giÇu h×nh ¶nh => Ngêi ®ång m×nh dÉu bªn ngoµi cã thÓ cßn th« s¬, hoang d· nh- ng l¹i chøa ®ùng mét t©m hån lín lao, giÇu ý chÝ “Ngêi ®ång m×nh biÕt tù ®ôc ®¸ kª cao quª h¬ng Cßn quª h¬ng th× lµm phong tôc” NT: Èn dô, Giäng ®iÖu, giÇu h×nh ¶nh -> Giäng ®iÖu khi m¹nh mÏ khi nhÑ nhµng, c¸ch nãi méc m¹c cã søc kh¸i qu¸t. ChÝnh con ngêi ®· dùng x©y quª h¬ng, t«n thªm vÎ ®Ñp cho quª h¬ng vµ quª h¬ng còng lµ ®iÓm tùa tinh thÇn cho con ngêi * Ngêi cha mong muèn con biÕt tù hµo vÒ truyÒn thèng quª h- ¬ng, h·y sèng xøng ®¸ng víi truyÒn thèng quª h¬ng Nguyễn Phương - Hưng Yên
14. 3) Lêi dÆn dß cña ngêi cha “Con ¬i dÉu th« s¬ da thÞt Lªn ®êng. Kh«ng bao giê nhá bÐ ®îc nghe con” - Giäng ®iÖu tha thiÕt ©n t×nh thÓ hiÖn mong íc cña ngêi cha víi ngêi con - Lêi d¨n chÊt ph¸c, ch©n thµnh, ra ®i h·y xøng ®¸ng víi truyÒn thèng quª h¬ng Nguyễn Phương - Hưng Yên
15. * Bµi th¬ - Nªu lªn t×nh c¶m yªu th¬ng, tr×u mÕn, thiÕt tha vµ niÒm tin tëng cña ngêi cha qua lêi nãi víi con - §iÒu lín lao nhÊt mµ ngêi cha muèn truyÒn cho con chÝnh lµ t×nh c¶m gia ®×nh lßng tù hµo vÒ søc sèng m¹nh mÏ, bÒn bØ, vÒ truyÒn thèng cao ®Ñp cña quª h¬ng vµ niÒm tù tin khi bíc vµo ®êi. Nguyễn Phương - Hưng Yên
16. III. Tæng kÕt 1)NghÖ thuËt - Giäng ®iÖu th¬ tha thiÕt ©n t×nh, s©u l¾ng. C¸ch diÔn ®¹t b»ng h×nh ¶nh ®éc ®¸o mang ®Ëm chÊt d©n téc. - NhiÒu biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh Èn dô so s¸nh. 2) Néi dung - ThÓ hiÖn t×nh c¶m gia ®×nh ®Çm Êm, ca ngîi truyÒn thèng cña quª h¬ng, ®ång thêi thÊy søc sèng vµ vÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi d©n téc miÒn nói Nguyễn Phương - Hưng Yên
17. * Híng dÉn vÒ nhµ - §äc thuéc bµi th¬ bµi th¬ - Lµm bµi tËp (SGK 74) - ChuÈn bÞ : NghÜa têng minh vµ hµm ý Nguyễn Phương - Hưng Yên