Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 138: Ôn tập Tiếng Việt - Đặng Thị Hoà

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 138: Ôn tập Tiếng Việt - Đặng Thị Hoà

1. Trường THCS Phan Bội Châu – Đại Lộc – Quảng Nam Tiết 138: ÔN TẬP TIẾNG VIỆT GV: Đặng Thị Hoà
2. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT Khởi ngữ Các thành phần biệt lập Nội dung ôn tập Liên kết câu và liên kết đoạn văn Nghĩa tường minh và hàm ý
3. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : 1. Chọn câu trả lời đúng nhất: Khởi ngữ là gì? A. Thành phần câu đứng trước chủ ngữ. B. Thành phần câu dùng để nêu lên đề tài được nói đến . trong câu. C. Thành phần câu nêu lên đối tượng được nói đến ở . vị ngữ. D. Thành phần câu đứng trước chủ ngữ dùng để nêu . lên đề tài được nói đến trong câu.
4. 2. Nối cột (A) và (B) sao cho phù hợp: Các thành Công dụng (B) Nối phần biệt lập (A) 1. Tình thái a/ Bộc lộ tâm lí của người nói 1 - d (vui, buồn, mừng, giận ). 2. Cảm thán b/ Tạo lập hoặc duy trì quan 2 - a hệ giao tiếp. 3. Gọi - đáp c/ Bổ sung một số chi tiết cho 3 - b nội dung chính của câu. 4. Phụ chú d/ Thể hiện cách nhìn của 4 - c người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
5. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : 1. Hãy cho biết mỗi từ ngữ in màu xanh trong các đoạn trích sau đây là thành phần gì của câu. Ghi kết quả phân tích vào bảng tổng kết. a/ Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh gạch, làm phu hồ cho nó. (Kim Lân, Làng) Khởi Thành phần biệt lập ngữ Tình thái Cảm thán Gọi - đáp Phụ chú Xây cái lăng ấy
6. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : b/ Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ. (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi) Khởi Thành phần biệt lập ngữ Tình thái Cảm thán Gọi - đáp Phụ chú Xây Dường cái như lăng ấy
7. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : c/ Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng như người ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh - những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy. (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ sa Pa) Khởi Thành phần biệt lập ngữ Tình thái Cảm thán Gọi - đáp Phụ chú Những Xây Dường người cái như con lăng gái ấy nhìn ta như vậy
8. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : d/ - Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ. Đi bốn năm hôm mới lên đến đây, vất vả quá ! (Kim Lân, Làng) Khởi Thành phần biệt lập ngữ Tình thái Cảm thán Gọi - đáp Phụ chú Những Thưa Xây Dường vất vả người ông cái như quá con lăng gái ấy nhìn ta như vậy
9. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : 1. BT1/109 Khởi Thành phần biệt lập ngữ Tình thái Cảm thán Gọi - đáp Phụ chú Những Thưa Xây Dường vất vả người ông cái như quá con lăng gái ấy nhìn ta như vậy 2. BT2/110 Viết đoạn văn ngắn giới thiệu truyện ngắn “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu, trong đó có ít nhất một câu chứa khởi ngữ và một câu chứa thành phần tình thái.
10. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn: Các đoạn văn trong một văn bản cũng như các câu trong một đoạn văn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình thức. - Về nội dung: + Các đoạn văn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các câu phải phục vụ chủ đề của đoạn văn (liên kết chủ đề) ; + Các đoạn văn và các câu văn phải được sắp xếp theo một trình tự hợp lí (liên kết lô-gíc). - Về hình thức, các câu và các đoạn văn có thể được liên kết với nhau bằng một số biện pháp chính: Phép lặp, phép thế, phép đồng nghĩa, phép trái nghĩa, phép liên tưởng, phép nối
11. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn: 1&2. Hãy cho biết mỗi từ ngữ in màu xanh trong các đoạn trích dưới đây thể hiện phép liên kết nào ? Ghi kết quả phân tích vào bảng tổng kết. a/ Ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. Và tôi thấy đau, ướt ở má. (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi) Phép liên kết Lặp từ ĐN, TN Thế Nối ngữ và LT Từ ngữ Nhưng, tương Nhưng rồi, ứng Và
12. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn: b/ Từ phòng bên kia một cô bé rất xinh mặc chiếc áo may ô con trai và vẫn còn cầm thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang. Cô bé bên nhà hàng xóm đã quen với công việc này. Nó lễ phép hỏi Nhĩ: “ Bác cần nằm xuống phải không ạ ?”. . (Nguyễn Minh Châu, Bến quê) Phép liên kết Lặp từ ĐN, TN Thế Nối ngữ và LT Từ ngữ Cô bé Nó Nhưng, tương Nhưng rồi, ứng Và
13. Tiết 138 : ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập : II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn: c/ Nhưng cái “ com – pa” kia lấy làm bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mỹ không biết đến Hoa Thịnh Đốn vậy ! Rồi nói: - Quên à! Phải, bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa ! Tôi hoảng hốt, đứng dậy nói : - Đâu có phải thế ! Tôi (Lỗ Tấn, Cố hương) Phép liên kết Lặp từ ĐN, TN Thế Nối ngữ và LT Từ ngữ Cô bé Nó Nhưng, Nhưng rồi, tương thế ứng Và
14. Ô CỬA BÍ MẬT Nghe đoạn nhạc sau, Nghe đoạn nhạc sau, tìm thành phần biệt tìm thành phần biệt lập có trong câu hát lập có trong câu hát đầu tiên và cho biết cuối cùng và cho biết đó là thành phần biệt đó là thành phần biệt lập nào? lập nào? 1 2 Đặt một Đặt một câu có câu có thành phần thành phần tình thái phụ chú phù hợp phù hợp với hình với hình bên. 3 bên. 4