Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 29: Thuật ngữ - Trường THCS Tô Hiệu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 29: Thuật ngữ - Trường THCS Tô Hiệu

1. 8/29/2022 1
2. TRƯỜNG THCS TÔ HIỆU 8/29/2022 2
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Hãy nêu các cách phát triển số lượng từ ngữ? Câu 2: Hãy tạo từ mới theo mô hình X +hoá. 8/29/2022 3
4. TIẾT : 29 THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? 1. Ví dụ: *Vídụ 1: Cách 1:- Nước là chất lỏng không màu, không mùi có trong sông, hồ, biển -Muối là tinh thể trắng, vị mặn, thường tách ra từ nước biển, dùng để ăn. Cách 2:-Nước là hợp chất của các nguyên tố Hi-drô và ôxi, có công thức H2O . -Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít. So sánh 2 cách giải thích trên về nghĩa của từ nước và từ 8/29/2022 muối ? 4
5. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? 1.Ví dụ: -Vídụ 1: * Nhận xét: -Cách 1: Là cách giải thích dựa vào những đặc tính bên ngoài của sự vật được hình thành trên cơ sở những kinh nghiệm, có tính chất cảm tính.(thông thường) -Cách 2: Dựa vào đặc tính bên trong của sự vật , qua sự nghiên cứu khoa học mới biết được. Hãy cho biết cách giải thích nào không thể hiểu được nếu thiếu kiến thức 8/29/2022 về hóa học? 5
6. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? 1. Ví dụ: - Ví dụ 1: - Ví dụ 2: Đọc những định nghĩa sau: -Thạch nhũ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hoà tan trong nước có chứa a-xít các-bô-níc. ĐỊA LÝ - Ba-dơ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. HOÁ HỌC -Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. -Phân số thập phân là phân số mà mẫu là luỹ thừaTIẾNGcủa 10 VIỆT. 8/29/2022 TOÁN HỌC6
7. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? 1. Ví dụ 1: 2. Ví dụ 2: •Nhận xét : Những từ ngữ - Những từ ngữ được định nghĩađượcchủđịnhyếu đượcnghĩadùng trong các văn bản khoa học, công nghệchủ . yếu được dùng trong loại văn bản nào? 8/29/2022 7
8. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? 1. Vídụ 1: 2. Ví dụ 2: 3. Kết luận: Thuật ngữ là những từ ngữTHUẬTbiểuNGỮthị kháiLÀ niệm khoa học, công nghệ thườngGÌ?được dùng trong các văn bản khoa học, công nghệ. 8/29/2022 8
9. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ: 1. Ví dụ 1. -Thạch nhũ là sản phẩm hình thành trong các hang động do sự nhỏ giọt của dung dịch đá vôi hoà tan trong nước có chứa a-xít các-bô-níc. - Ba-dơ là hợp chất mà phân tử gồm có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là luỹ thừa của 10. Thuật ngữ có đặc 8/29/2022Nhận xét: Các thuật ngữ trên không có nghĩa nào khác 9 điểm gì?
10. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ Ví dụ 1 Em hãy tìm thuật ngữ cho khái niệm sau: Đơn chất là những là chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên. Trường từ vựng tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa. - Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm 8/29/2022 10
11. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ: 1.Xét ví dụ 1. 2.Xét ví dụ 2: a. Muối là một hợp chất có thể hoà tan trong nước. Thuật ngữ b. Tay nâng chén muối đĩa gừng, Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau. mang tính biểu cảm (Ca dao) 8/29/2022 11
12. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ: *Ghi nhớ: - Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm - Thuật ngữ không có tính biểu cảm 8/29/2022 12
13. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ Cho biết từ “ hoa” trong 2 câu sau đây từ “ hoa ” nào mang tính biểu cảm? 1. Hoa : cơ quan sinh sản hữu tính của cây hạt kín, thường có màu sắc và hương thơm. 2. “Nỗi mình thêm tức nỗi nhà Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng. Nhận xét: Từ “Hoa” trong câu 1 là thuật ngữ Từ “Hoa” trong câu 2 mang tính biểu cảm. 8/29/2022 13
14. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ: III - LUYỆN TẬP: Bài 1: Vận dụng các kiến thức đã học ở các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Toán học, Vật lý, Hoá học, Sinh học để tìm thuật ngữ thích hợp điền vào chổ trống. Và cho biết thuật ngữ đó thuộc lĩnh vực khoa học nào? 8/29/2022 14
15. III- LUYỆN TẬP Bài 1: 1. Lực là tác dụng đẩy,kéo của vật này lên vật khác. 2. Xâm thực: là làm huỷ hoại dần dần lớp đất đá phủ trên bề mặt đất do các tác nhân gió, băng hà 3.Hiện tượng hoá là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới. học: 4. Di chỉ là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa. 5. Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy 8/29/2022 15
16. THUẬT NGỮ III - LUYỆN TẬP: Bài 2: Đọc đoạn trích sau đây: “Nếu được làm hạt giống để mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa! ” (Tố Hữu ) Trong đoạn trích này, điểm tựa có được dùng như một thuật ngữ vật lí không? ở đây nó có nghĩa gì? -> Điểm tựa ở trong khổ thơ này là chỗ dựa chính, là niềm tin 8/29/2022 16
17. THUẬT NGỮ III - LUYỆN TẬP: Bài 3: Trong hoá học,thuật ngữ “hỗn hợp” được định nghĩa là” nhiều chất trộn lẫn vào nhau mà không hoá hợp thành chất khác”,còn từ hỗn hợp được hiểu theo nghĩa thông thường là” gồm có nhiều thành phần trong đó mỗi thành phần vẫn không mang tính chất riêng của mình” Cho biết trong 2 câu sau đây, trường hợp nào “ hỗn hợp” được dùng như một thuật ngữ, trường hợp nào “ hỗn hợp” được dùng như một từ thông thường? A. Nước tự nhiên ở ao,hồ,sông ,biển .là một hỗn hợp. Thuật ngữ B. Đó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục 8/29/2022 Theo nghĩa thông thường 17
18. THUẬT NGỮ I - THUẬT NGỮ LÀ GÌ? II - ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ: III - LUYỆN TẬP: Bài 1: Bài 2: Bài 3: ? Hãy đặt câu với từ hỗn hợp theo nghĩa thông thường. - Thức ăn gia súc là thức ăn hỗn hợp - Đội quân nhà Thanh là đội quân hỗn hợp 8/29/2022 18
19. Ng÷ 8 v¨n Nhận định nào nói đúng đặc điểm thuật ngữ ? A Mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị 1 khái niệm B Thuật ngữ không có tính biểu cảm C Cả A và B đều đúng D Cả A và B đều sai 8/29/2022 19
20. DẶN DÒ - Học thuộc ghi nhớ. - Đặt câu có thuật ngữ - Xem bài: Trau dồi vốn từ - Làm bài tập sgk. 8/29/2022 20
21. 8/29/2022 21