Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 30, Bài 28: Động cơ điện một chiều - Ngô Giang Nam

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Tiết 30, Bài 28: Động cơ điện một chiều - Ngô Giang Nam

1. Chào mừng các thầy cô giáo tới dự giờ thăm lớp Trờng THCS Đáp Cầu - TP Bắc Ninh Giáo viên dạy: Ngô Giang Nam
2. Kiểm tra bài cũ: - Phát biểu quy tắc bàn tay trái?.Vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định chiều lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn AB, CD ở hình vẽ sau?. - Có lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn BC, AD không? Tại sao? F1 F2
3. Tiết 30: Bài 28 - Động cơ điện một chiều I.Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều: 1. Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều: F1, - Xác định chiều lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn AB, CD ở hình 27.1? - Cặp lực từ F1, F2 có tác dụng gì đối với khung F2 B1 B2 dây? + -
4. Khi khung quay tới vị trí 2 (Hình 27.1b) (Vị trí mặt phẳng trung hoà). Hãy xác định chiều lực từ tác dụng lên đoạn dây dẫn AB, CD? F1 F1 B1 F2 B2 B2 B1 + - - +
5. • Động cơ điện một chiều có hai bộ phận F2 C B chính: + Khung dây dẫn có dòng điện chạy qua. D A + Nam châm để tạo ra F1 từ trờng. C1 C2 B2 B1 + - + Ngoài ra còn có bộ góp điện gồm: Hai bán khuyên B1,B2 gắn với hai đầu khung dây và hai thanh quét C1,C2 cố định tỳ lên B1,B2
6. 2. Hoạt động của động cơ điện một chiều: Động cơ điện một chiều hoạt động dựa trên tác dụng của từ trờng lên Động cơ điện một khung dây dẫn có dòng điện chạy chiều hoạt động dựa qua đặt trong từ trờng. trên nguyên tắc nào?
7. C1: Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên đoạn AB,CD của dây dẫn khi có dòng điện chạy qua (nh hình 28.1). F2 C2: Dự đoán xem có hiện tợng gì xảy ra với khung dây khi đó? F1 Dự đoỏn: Khung dây quay do tác dụng của cặp lực F1, C3: Hãy làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán của em bằng cách bật công tắc cho dòng điện đi vào khung dây của mô hình
8. 3. Kết luận: a. Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính: - Nam châm tạo ra từ trờng (bộ phận đứng yên). Stato - Khung dây dẫn có dòng điện chạy qua (bộ phận quay).Rôto b. Hoạt động: Khi đặt khung dây dẫn ABCD trong từ trờng và cho dòng điện chạy qua khung thì dới tác dụng của lực điện từ, khung dây sẽ quay.
9. II. Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật: 1. Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kỹ thuật: Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật có hai bộ phận chính: - Nam châm điện (Stato). - Cuộn dây (Rôto).
10. Động cơ Động cơ điện một chiều trong Mô hình động cơ điện một chiêu kỹ thuật So sánh Khung dây dẫn Cuộn dây dẫn Rôto Nam châm vĩnh cửu Nam châm điện Stato Hai bán khuyên và hai thanh quét Nhiều vành cung hợp thành Bộ góp điện
11. 2. Kết luận: Trong động cơ điện kỹ thuật: a/ Bộ phận tạo ra từ trờng: Nam châm điện. b/ Bộ phận quay: Gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục của một khối trụ làm bằng các lá thép kỹ thuật ghép lại. * Ngoài động cơ điện một chiều còn có động cơ điện xoay chiều.
12. III. Sự biến đổi năng lợng trong động cơ điện: Khi hoạt động, động cơ điện chuyển hoá năng lợng từ dạng nào sang dạng nào? Khi động cơ điện hoạt động, điện năng đợc chuyển hoá thành cơ năng
13. Trong các thiết bị sau, thiết bị nào là động cơ điện ? Động cơ điện
14. IV. Vận dụng: C5: Khung dây trong hình 28.3 quay theo chiều nào? Trả lời: Khung dây quay theo chiều ngợc chiều kim đồng hồ. C6: Tại sao khi chế tạo động cơ điện có công suất lớn, ngời ta không dùng nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trờng? Trả lời: Vì nam châm vĩnh cửu không tạo ra từ trờng mạnh nh nam châm điện.
15. C7: Kể một số ứng dụng của động cơ điện mà em biết? Trả lời: Một số ứng dụng của động cơ điện là: Động cơ điện dùng trong quạt điện, Trong đời sống máy sấy tóc, máy say sinh tố Động cơ điện dùng trong máy bơm, Trong nông nghiệp máy tuốt lúa, máy sát gạo Trong công nghiệp Có thể nói, không một xởng máy nào không dùng động cơ điện. Động cơ điện dùng trong ô tô điện, Trong giao thông vận tải tầu điện, xe đạp điện
16. Hãy điền từ vào chỗ trống trong các câu sau: từ trờng - Độngkhung cơ điệndây hoạtdẫn động dựa trên tác dụng của lên có dòng điện chạy qua đặt trong từ trờng. - Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính là nam châm tạo ra từ trờng và khung dây dẫn. có dòng điện chạy qua.
17. Bài tập trắc nghiệm: Ưu điểm nào dới đây không phải là u điểm của động cơ điện: A. Không thải ra ngoài các chất khí hay hơi làm ô nhiễm môi tr- ờng xung quanh. B. Có thể có công suất từ vài oát đến hàng trăm, hàng ngàn, trục ngàn Kilô oát. C. Hiệu suất rất cao, có thể đạt tới 98%. D. Có thể biến đổi trực tiếp năng lợng của nhiên liệu thành cơ năng.
18. Có thể em cha biết: Ngời ta còn dựa vào hiện tợng lực điện từ tác dụng lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua để chế tạo điện kế, đó là bộ phận chính của các dụng cụ đo điện nh: Ampe kế, Vôn kế. Hình 28.4 mô tả nguyên tắc hoạt động của một điện kế khung quay. Khi có dòng điện chạy qua khung dây dẫn K (đặt trong từ trờng của nam châm C) dới tác dụng của lực điện từ khung dây quay quanh trục OO’ và làm cho kim Q quay theo.
19. • Hớng dẫn về nhà: - Quan sát động cơ điện trong thực tế. - Tìm hiểu ứng dụng của động cơ điện. - Hoàn thành các bài tập từ 28.1 đến 28.4 (Sách bài tập).
20. Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo tới dự giờ Vật lý Trờng THCS Đáp Cầu - TP Bắc Ninh