Giáo án dạy theo chủi đề tích hợp Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 39: Văn bản "Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000" - Nguyễn Châu Hoàng My

Nội dung text: Giáo án dạy theo chủi đề tích hợp Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 39: Văn bản "Thông tin về ngày Trái Đất năm 2000" - Nguyễn Châu Hoàng My

1. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Phụ lục II Phiếu thơng tin về giáo viên dự thi Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk Phịng Giáo dục và Đào tạo Ea Súp Trường: TH & THCS Chu Văn An Địa chỉ: Thơn 14, xã Ia Rvê, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk Điện thoại: 05006538999 Họ và tên giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Điện thoại: 0982477198; Email: tuyetbang2012@gmail.com Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 1
2. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Phụ lục III Phiếu mơ tả dự án dự thi của giáo viên 1. Tên dự án dạy học Mơn Ngữ văn 8. Tiết 39. THƠNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000 2. Mục tiêu dạy học a. Kiến thức - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ mơi trường. Từ đĩ cĩ những suy nghĩ và hành động tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt. - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh về tác hại của việc sử dụng bao ni lơng cũng như tính hợp lí của các kiến nghị mà tác giả đề xuất văn bản. - Mối nguy hại đến mơi trường sống và sức khoẻ con người của thĩi quen dùng túi ni lơng. - Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả trình bày. - Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lý đã tạo nên tính thuyết phục của văn bản b. Kĩ năng - Tích hợp với phần tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh. - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. - Học sinh cần cĩ năng lực vận dụng những kiến thức liên mơn: Sinh học, Địa lí, Lịch sử, GDCD, Hĩa học, tiếng Anh, Âm nhạc để giải quyết các vấn đề dự án dạy học đặt ra. c. Thái độ - Cĩ ý thức bảo vệ mơi trường, tuyên truyền cho mọi người biết tác hại của bao bì ni lơng 3. Đối tượng dạy học của dự án - Đối tượng dạy học của dự án là học sinh. - Số lượng: 18 em. Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 2
3. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My - Số lớp thực hiện: 1. - Khối lớp: 8 - Một đặc điểm cần thiết khác của học sinh đã học theo dự án. + Dự án mà tơi thực hiện là một tiết Ngữ văn 8 . + Là học sinh lớp 8, các em đã học qua hai năm lớp 6, 7 nên việc tiếp cận với kiến thức của chương trình THCS đã tương đối dễ hơn. Các em khơng cịn bỡ ngỡ, lạ lẫm trước những đổi mới về phương pháp, đổi mới về kiểm tra đánh giá mà các thầy cơ giáo đã áp dụng trong quá trình giảng dạy. 4. Ý nghĩa của dự án Qua thực tế quá trình dạy học mơn Ngữ văn tơi nhận thấy rằng việc kết hợp kiến thức liên mơn học vào để giải quyết một số vấn đề trong một mơn học là việc làm hết sức cần thiết. Điều đĩ địi hỏi người giáo viên bộ mơn khơng chỉ nắm chắc mơn mình dạy mà cịn phải khơng ngừng trau dồi kiến thức các mơn học khác để tổ chức, hướng dẫn các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong mơn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất, đồng thời giúp các em học sinh dễ tiếp nhận kiến thức, hiểu bài nhanh và cĩ sự kết hợp giữa các mơn học để các em nắm bắt kiến thức chương trình THCS một cách hệ thống, tồn diện hơn. Là giáo viên trực tiếp giảng dạy, nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa của hoạt động này nên tơi trình bày và thực hiện thử nghiệm một dự án nhỏ đối với mơn Ngữ văn 8. Tích hợp trong giảng dạy sẽ giúp học sinh phát huy sự suy nghĩ, tư duy, sáng tạo trong học tập và ứng dụng vào thực tế đời sống. Cụ thể: - Đối với dự án này khi thực hiện sẽ giúp các em học sinh nắm được kiến thức về văn bản nhật dụng, tính khơng phân huỷ của pla-xtíc chính là nguyên nhân cơ bản khiến cho việc dùng bao bì nilơng gây nguy hại đến mơi trường và sức khoẻ con người. Hạn chế dùng bao bì ni lơng để giảm bớt chất thải nilơng là giải pháp hợp lí và cĩ tính khả thi nhằm bảo vệ mơi trường và sức khoẻ của con người. Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 3
4. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My - Củng cố một số nội dung của các bộ mơn học Sinh học, Địa lí, Lịch sử, GDCD, Hĩa học trong chương trình THCS từ các kiến thức liên mơn đã được tích hợp trong dự án. Trong thực tế, tơi nhận thấy khi soạn bài cĩ kết hợp các kiến thức của các mơn học khác sẽ giúp giáo viên tiếp cận tốt hơn, hiểu rõ hơn, sâu hơn những vấn đề đặt ra. Từ đĩ tổ chức hướng dẫn học sinh sẽ linh hoạt hơn, sinh động hơ\. Học sinh cĩ hứng thú học tập, tìm tịi, khám phá nhiều kiến thức và được suy nghĩ, sáng tạo nhiều hơn. Từ đĩ vận dụng kiến thức vào thực tế tốt hơn. 5. Thiết bị dạy học, học liệu GV: - Tranh ảnh về khái niệm liên quan đến bài học, bảo vệ mơi trường - Trang thiết bị/Đồ dùng dạy học liên quan đến CNTT: Máy chiếu projecter) HS: soạn bài, sưu tầm tranh ảnh mơi trường 6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học 1) Kiểm tra bài cũ . 2) Tổ chức các hoạt động dạy học - Vào bài - kết nối: GV nêu yêu yêu cầu định hướng bài học: - Bài mới: (Trình bày các quá trình dạy – học trên Bài giảng điện tử Powerpoint) Bài học được tiến hành trong 1 tiết học (45 phút). Tĩm tắt nội dung chính của phần nội dung bài học mà GV hướng dẫn HS tìm hiểu như sau: Mục I: Tìm hiểu chung Mục tiêu: Nắm được tác giả, tác phẩm, thể loại, ý nghĩa nhan đề, bố cục, một số từ khĩ. 1. Đọc – chú thích Phương pháp: Quan sát, đọc GV hướng dẫn học sinh đọc rõ ràng, chính xác văn bản Gọi 2 HS lần lượt đọc => Nhận xét Tìm hiểu một số chú thích trong SGK/106 2. Thể loại Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 4
5. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Phương pháp: Vấn đáp GV đưa ra một số câu hỏi để tìm ra thể loại văn bản. Học sinh kể tên các văn bản nhật dụng đã học. Tìm ra vấn đề thuyết minh của văn bản. HS: Trình bày Văn bản nhật dụng thuyết minh một vấn đề xã hội: Bảo vệ mơi trường 3. Bố cục Phương pháp: Vấn đáp, động não GV đưa ra một câu hỏi để học sinh tìm bố cục: Văn bản được chia làm mấy phần? Nội dung chính của từng phần? HS: Động não, trả lời. GV: Nhận xét, chốt ý Chia làm 4 phần, lưu ý cho học sinh khi phân tích cĩ thể gộp đoạn 2 và 3 thành một mục - Đoạn 1: Từ đầu một ngày khơng sử dụng bao bì ni lơng : Nguồn gốc ra đời của Ngày Trái đất. - Đoạn 2: Tiếp theo cho trẻ sơ sinh: Tác hại của bao bì ni lơng. - Đoạn 3: Tiếp theo với mơi trường: Biện pháp hạn chế sử dụng bao bì ni lơng hợp lí. - Đoạn 4: Cịn lại: Lời kêu gọi bảo vệ mơi trường. Mục II. Tìm hiểu chi tiết văn bản 1. Thơng báo về ngày Trái đất Phương pháp: Vấn đáp, động não, minh họa GV cho học sinh đọc theo dõi phần đầu văn bản, đặt một số câu hỏi liên quan đến nội dung bài học, quan sát tranh ảnh về ngày Trái đất, từ đĩ học sinh động não, suy nghĩ đưa ra nội dung cần chú ý: - Ngày 22 /4 hàng năm là ngày Trái đất, chủ đề bảo vệ mơi trường , cĩ 141 nước tham dự, năm 2000 Việt Nam tham gia chủ đề “ một ngày khơng sử dụng bao ni lơng” => Thế giới rất quan tâm đến vấn đề bảo vệ mơi trường, Việt Nam cùng hành động . Liên hệ: Dùng kiến thức Địa lí hiện nay Trái đất đang nĩng lên, biến đổi khí hậu, thủng tầng Ơ zơn, hiệu ứng nhà kính các nước trên thế giới chung tay gĩp sức để bảo vệ Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 5
6. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My mơi trường. Khơng sử dụng bao bì ni lơng cũng là một giải pháp làm hạn chế ơ nhiễm mơi trường. 2. Tác hại của việc dùng bao bì ni lơng và những biện pháp hạn chế sử dụng chúng Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhĩm, minh họa, động não - Rèn luyện các kĩ năng sống: giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, tự quản bản thân, GV cho học sinh thảo luận nhĩm, đặt các câu hỏi, kết hợp quan sát một số hình ảnh , học sinh động não suy nghĩ, GV dẫn dắt để học sinh tìm ra tác hại của bao bì ni lơng CÂU CHUYỆN GIA ĐÌNH Buổi sáng Buổi trưa Buổi chiều Buổi tối - Nguyên nhân: Do tính khơng phân huỷ của pla – xtíc a. Tác hại - Mơi trường + Lẫn vào đất => Cản trở quá trình sinh trưởng của thực vật, sự phát triển của cỏ, gây Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 6
7. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My xĩi mịn đất + Vứt bừa bãi => Tắc cống thốt nước, gây ngập lụt cho các đơ thị, muỗi sinh sống gây dịch bệnh, vứt ra biển làm chết các lồi sinh vật khi chúng nuốt phải bao ni lơng - Con người + Đựng thực phẩm => Ơ nhiễm thực phẩm, gây tác hại cho não, gây ung thư phổi => Dùng bao bì ni lơng bừa bãi cĩ hại cho sự trong sạch của mơi trường sống và cho sức khoẻ con người. * Giáo viên đưa ra dẫn chứng: Hằng năm cĩ 100.000 con chim, con thú biển chết do nuốt phải túi ni lơng - Khơng ít người trong ngày 23 Tết, đã vứt quá nhiều túi ni lơng thả cá chép xuống hồ, sơng Liên hệ: GV kết hợp với kiến thức mơn Hĩa học cung cấp cho học sinh tính độc hại của một số chất cĩ trong bao ni lơng: - Rác đựng trong túi ni lơng buộc kín khĩ phân hủy sinh ra các chất Amoniac ( NH3 ) là một chất khí khơng màu cĩ mùi rất khĩ chịu. Một người bị ngửi amơniac lâu cĩ thể bị chết, chất Hiđro sunfua ( H2S ) rất độc. Nếu ngửi nhiều hiđro sunfua thì đau đầu, buồn nơn, khơng phân biệt được các mùi khác nhau, chất Mê tan ( CH4 ) là một chất gây ngạt và cĩ thể chiếm chỗ ơxi trong khơng khí trong điều kiện bình thường. Khi pla-xtíc bị đốt, các khí độc thải ra chứa thành phần các-bon cĩ thể làm thủng tầng Ơ-zơn gây ơ nhiễm mơi trường, hiệu ứng nhà kính (kiến thức Địa lí ), khĩi do đốt bao ni lơng cĩ thể gây nhiễm độc CO, gây ngất, khĩ thở nơn ra máu, ảnh hưởng đến tuyến nội tiết ( GV hỏi học sinh tuyến nội tiết là gì?( mơn Sinh lớp 8 học kì 2) GV dùng kiến thức Sinh học giải thích tuyến nội tiết là tuyến mà chất tiết ra của nĩ ngấm thẳng vào máu, cĩ tác dụng bảo đảm hoạt động sinh lí bình thường của cơ thể ) phá vỡ hoĩc-mơn, gây rối loạn chức năng và ung thư. Kiến thức Lịch sử: Khi bao bì ni lơng bị đốt thải ra các chất đi-ơ-xin gây ngộ độc (cĩ trong chất độc da cam đế quốc Mĩ đã dải trong chiến tranh ở Việt Nam. Ngày 10 - 8 – 1961, khi chiếc máy bay trực thăng H34 của khơng lực Hoa Kỳ thực hiện chuyến bay rải chất độc khai quang đầu tiên dọc theo quốc lộ 14 từ Kon Tum lên Đắc Tơ bắt đầu Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 7
8. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My cuộc chiến tranh hố học dã man bậc nhất trong lịch sử nhân loại với mật danh “Ranch Hand”; cho tới khi kết thúc năm 1971, đã cĩ khoảng 170 kg đi-o-xin - loại chất độc mà chỉ cần một muỗng cà phê cũng cĩ thể giết hàng triệu người. Đioxin – loại chất độc đe dọa trực tiếp đến sự sống của mỗi lồi động vật. Là vùng rừng dày đặc, Quảng Trị sớm trở thành một trọng điểm trong kế hoạch thiết lập “vành đai trắng” của giặc. Khoảng 15.000 nạn nhân, trong đĩ gần 2.000 người chết do nhiễm độc quá nặng. Cĩ hơn 1.500 ha rừng, hoa màu thời đĩ đã bị chết do chất độc từ máy bay Mỹ thả xuống, chủ yếu tập trung vào hai xã Cam Chính, Cam Nghĩa thuộc huyện Cam Lộ ngày nay Những cánh rừng nối tiếp bám rễ vào đất như muốn hút hết chất độc cịn lại để con người được nằm xuống yên bình, mà chẳng được. Rồi lớp lớp người từ chiến trường xưa kia bị nhiễm độc trở về, dẫu cĩ “tích đức” hàng chục vạn năm vẫn khơng nắn lại được hình người của họ, của con họ, cháu họ. Đĩ là đỉnh điểm, cũng là tận cùng của di chứng tội ác.Trên tồn lãnh thổ Việt Nam hiện cĩ hàng nghìn cháu bé bị dị tật bẩm sinh do nhiễm chất độc đi-o-xin Cho HS xem hình một số địa danh ở Việt Nam bị ơ nhiễm bởi bao ni lơng Sơng Nhuệ Giang ( Thanh Trì – Hà Nội ) đang hấp hối Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 8
9. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Sơng Lý Hịa( Quảng Bình) bị bức tử Rác khắp nơi trong khu du lịch Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 9
10. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Vứt rác bừa bãi ra đường GV cung cấp cho học sinh ba phương thức xử lí bao bì ni lơng: - Chơn lấp : Khu vực xử lí rác thải Nam Sơn , Sĩc Sơn hàng ngày tiếp nhận 1000 tấn rác thải trong đĩ cĩ khoảng 10-15 tấn là nhựa, ni lơng . Việc chơn lấp gặp nhiều khĩ khăn và gây bất tiện - Đốt: Phương pháp này chưa được dùng phổ biến ở VN . Tuy nhiên việc đốt rác thải nhựa , ni lơng thải ra lượng khí độc chứa thành phần Các bon cĩ thể làm thủng tầng ơ- zơn , khĩi cĩ thể gây ngất, khĩ thở, nơn ra máu, gây rối loạn chức năng và ung thư . - Tái chế gặp rất nhiều khĩ khăn . + Những người dọn rác khơng hào hứng thu gom vì chúng quá nhẹ ( khoảng 1000 bao mới được 1kg ) . + Giá thành tái chế quá đắt gấp 20 lần giá thành sản xuất một bao bì mới . Phần này giáo viên cĩ thể tích hợp với mơn tiếng Anh lớp 8 học kì 2 sẽ học bài Unit 10: Recycle ( Tái chế). GV cĩ thể cho học sinh biết bao bì ni lơng trong tiếng Anh cĩ tên gọi là: plasticbags, dùng một số câu nĩi tiếng Anh: Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 10
11. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My - We sould use cloth bags instead of plasticbags => Chúng ta cĩ thể sử dụng các túi vải để thay thế các túi nhựa. Nhĩm hình ảnh về mơi trường bị phá hủy Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 11
12. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Nhĩm hình ảnh về hậu quả của sử dụng bao bì ni lơng với sức khỏe con người Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 12
13. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My b. Biện pháp - Hạn chế tối đa dùng bao ni lơng - Sử dụng các túi đựng khơng phải bằng ni lơng. - Thơng báo tác hại của sử dụng bao ni lơng cho mọi người. - GV tích hợp với mơn GDCD ( bài bảo vệ mơi trường lớp 7 ) để học sinh tìm ra các giải pháp hạn chế việc sử dụng bao bì ni lơng: Con người phải cĩ ý thức bảo vệ mơi trường sống: Xanh – sạch – đẹp - Cho HS quan sát các hình ảnh sử dụng các vật dụng khác thay thế bao bì ni lơng, bảo vệ mơi trường từ đĩ GV giúp HS phát biểu suy nghĩ Nhĩm hình ảnh về một số vật dụng thay thế bao bì ni lơng Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 13
14. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 14
15. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My 3. Lời kêu gọi bảo vệ mơi trường GV đặt các câu hỏi kết hợp quan sát các hình ảnh, học sinh suy nghĩ đưa ra các câu trả lời, nhận xét, bổ sung. GV chốt ý Hãy cùng nhau quan tâm tới Trái Đất và bảo vệ Trái Đất. Hãy cùng nhau hành động “ Một ngày khơng dùng bao bì ni lơng.” - GV gợi ý để học sinh tìm ra nghệ thuật: sử dụng câu cầu khiến Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 15
16. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Nhĩm hình ảnh tuyên truyền hạn chế sử dụng bao bì ni lơng, bảo vệ mơi trường Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 16
17. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Mục III: Hướng dẫn tổng kết - Phương pháp: Vấn đáp, minh họa, động não, viết sáng tạo - Rèn luyện các kĩ năng sống: giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, tự quản bản thân Để giúp học sinh hiểu được bảo vệ mơi trường và tài nguyên thiên nhiên là nhiệm vụ cấp bách hiện nay, GV giúp HS thấy được: mơi trường sống của chúng ta đang bị ơ nhiễm nặng, nguồn tài nguyên thiên nhiên bị khai thác thiếu kế hoạch, bị tàn phá, săn bắt, khai thác đến mức cạn kiệt (qua các tranh ảnh, thơng tin, băng video clip ). Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 17
18. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My GV cho HS tìm hiểu tình huống, phân tích thơng tin để xác định trách nhiệm của cá nhân và Nhà nước. Từ đĩ lập dự án bảo vệ mơi trường và tài nguyên thiên nhiên. Mục này cần tích hợp các kiến thức Lịch sử, Địa lí, kiến thức xã hội để hình thành kiến thức và rèn luyện kĩ năng. 1. Hình thức GV hướng dẫn học sinh tìm ra hình thức nghệ thuật của văn bản bằng cách đặt câu hỏi HS trả lời, GV chốt ý - Giải thích đơn giản, ngắn gọn mà sáng tỏ về tác hại của việc dùng bao bì ni lơng, về lợi ích của việc giảm bớt chất thải ni lơng. - Ngơn ngữ diễn đạt rõ ràng, chính xác, thuyết phục. 2. Ý nghĩa văn bản GV cho học sinh liên hệ thực tế để tìm ra ý nghĩa của văn bản: Nhận thức về tác dụng của một hành động nhỏ, cĩ tính khả thi trong việc bảo vệ mơi trường Trái Đất. Phần củng cố GV cho học sinh vẽ bản đồ tư duy Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 18
19. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My THƠNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000 Văn bản thuyết minh một vấn đề cấp thiết của XH xĩi cản trở quá trình sinh mịn lẫn vào đất trưởng của thực vật đất Ni lơng vứt xuống cống Tắc đường thốt nước ngập lụt đơ thị muỗi phát sinh trơi ra biển chết sinh vật lây truyền dịch bệnh Ni lơng màu đựng thực phẩm nhiễm độc, gây bệnh nguy hiểm Hãy cứu Trái Đất : Một ngày khơng sử dụng bao bì ni lơng! 7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập Kiểm tra học sinh bằng hình thức kiểm tra 15 phút. Đề bài: Sau khi học xong văn bản “Thơng tin về ngày Trái đất năm 2000”, em sẽ làm gì để gĩp phần bảo vệ mơi trường sống? Trình bày suy nghĩ của em bằng một đoạn văn ngắn. Yêu cầu: HS viết được đoạn văn trình bày được các ý sau: - Thường xuyên quét dọn nhà cửa sạch sẽ, phát quang bụi rậm, diệt bọ gậy, trồng hoa, cây cảnh, tham gia lao động gĩp phần làm sạch đẹp địa phương mình sinh sống Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 19
20. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My - Khơng xả rác bừa bãi, làm gương cho các em nhỏ, tuyên truyền đến gia đình, mọi người tác hại của việc sử dụng bao bì ni lơng, sử dụng giấy, lá chuối để gĩi thực phẩm - Ở trường: vệ sinh trường lớp, tham gia ngày chủ nhật xanh, trồng cây xanh trong khuơn viên trường học. - Chống ơ nhiễm nguồn nước Tùy theo mức độ làm bài của HS giáo viên đánh giá cho hợp lí. Để kết thúc tiết học giáo viên liên hệ mơn Âm nhạc cĩ thể cho học sinh tìm các bài hát cĩ nội dung bảo vệ mơi trường, cho học sinh hát bài “Ngơi nhà chung của chúng ta” 8. Các sản phẩm của học sinh 4 học sinh đạt: 9 điểm 5 học sinh đạt: 8 điểm 5 học sinh đạt: 7 điểm 3 học sinh đạt: 6 điểm 1 học sinh đạt: 5 điểm Ea Súp, ngày 15 tháng 1 năm 2014 Giáo viên thực hiện dự án Nguyễn Châu Hồng My Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 20
21. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Tuần 10 NS: Tiết 39 ND: Ngữ văn 8. Văn bản: THƠNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000 I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ mơi trường. Từ đĩ cĩ những suy nghĩ và hành động tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt. - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh về tác hại của việc sử dụng bao ni lơng cũng như tính hợp lí của các kiến nghị mà tác giả đề xuất văn bản. - Mối nguy hại đến mơi trường sống và sức khoẻ con người của thĩi quen dùng túi ni lơng. - Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả trình bày. - Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lý đã tạo nên tính thuyết phục của văn bản 2. Kĩ năng - Tích hợp với phần tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh. - Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết. - Học sinh cần cĩ năng lực vận dụng những kiến thức liên mơn: Sinh học, Địa lí, Lịch sử, GDCD, Hĩa học, tiếng Anh, Âm nhạc để giải quyết các vấn đề dự án dạy học đặt ra. 3. Thái độ - Cĩ ý thức bảo vệ mơi trường, tuyên truyền cho mọi người biết tác hại của bao bì ni lơng II. Kĩ năng sống - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, phản hồi/ lắng nghe tích cực về việc sử dụng bao ni lơng, giữ gìn mơi trường. Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 21
22. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My - Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về tính thuyết phục trong thuyết minh, tính hợp lí trong kiến nghị của văn bản - Tự quản bản thân: kiên định hạn chế sử dụng bao ni lơng và vận động mọi người cùng thực hiện; cĩ suy nghĩ tích cực trước những vấn đề tương tự để bảo vệ mơi trường. III. Phương pháp - Vấn đáp - Học theo nhĩm : thảo luận, trao đổi, phân tích tác hại của việc dùng bao bì ni lơng và những việc cần làm hàng ngày để bảo vệ mơi trường - Minh họa: bằng hình ảnh, băng hình về nguy cơ sử dụng bao bì ni lơng. - Viết sáng tạo về việc sử dụng bao bì ni lơng và ý thức bảo vệ mơi trường. - Động não : Suy nghĩ rút ra những bài học thiết thực về việc sử dụng bao bì ni lơng và ý nghĩa của ngày Trái đất năm 2000. IV. Chuẩn bị - GV: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án, phiếu học tập để thảo luận, tranh ảnh, video liên quan đến bài học, bảo vệ mơi trường, máy chiếu. - HS: Soạn bài, học bài, sưu tầm tranh ảnh về mơi trường. V. Lên lớp 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ - Đặt một số câu hỏi cĩ liên quan đến nội dung bài học 3. Bài mới 1. Khám phá Tìm hiểu những kinh nghiệm đã cĩ của HS về mơi trường tài nguyên thiên nhiên, lưu ý học sinh đã học trong bài 14: Bảo vệ mơi trường và tài nguyên thiên nhiên mơn GDCD lớp 7 GV cho học sinh xem tranh, nêu yêu yêu cầu, định hướng bài học: Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 22
23. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My Hàng ngày thì trong gia đình ai cũng sử dụng bao bì ni lơng. Các em cĩ biết khơng trơng những túi ni lơng nhiều màu sắc, nhẹ và tiện dụng này lại ẩn chứa rất nhiều chất độc hại cho sức khỏe con người và mơi trường sống của chúng ta. Vậy thì để thấy được tác hại của việc sử dụng bao bì ni lơng và nhiệm vụ của mỗi học sinh chúng ta cần phải làm gì để gĩp phần bảo vệ mơ trường sống thêm sạch, đẹp. Hơm nay cơ trị chúng ta cùng nhau tìm hiểu kiến thức của bài “ Thơng tin về ngày Trái đất năm 2000 “. Để học tốt bài này thì địi hỏi chúng ta vận dụng kiến thức của nhiều mơn như: Địa lí, Sinh học, Lịch sử, Hĩa học, GDCD và kể cả kiến thức về mơn Tiếng Anh, Âm nhạc nữa. 2. Kết nối Hoạt động của thầy và trị Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung về văn bản Mục tiêu: Nắm được thể loại, bố cục, một số từ khĩ Phương pháp: Vấn đáp, động não, minh họa I. Tìm hiểu chung GV hướng dẫn học sinh đọc rõ ràng, chính xác 1. Đọc – chú thích văn bản Gọi 2 HS lần lượt đọc => Nhận xét 2. Thể loại Tìm hiểu một số chú thích trong SGK/106 ? Dựa vào việc soạn bài ở nhà hãy cho biết Văn bản nhật dụng thuyết minh một văn bản này thuộc loại văn bản gì? vấn đề xã hội: Bảo vệ mơi trường HS: Trình bày ? Kể tên các văn bản nhật dụng mà em đã học? 3. Bố cục : 4 đoạn HS: Tự trình bày. - Đoạn 1: Từ đầu một ngày khơng sử ? Văn bản này thuyết minh về vấn đề gì ? dụng bao bì ni lơng : Nguồn gốc ra ? Văn bản được chia làm mấy phần? Nội dung đời của Ngày Trái đất. chính của từng phần? - Đoạn 2: Tiếp theo cho trẻ sơ sinh: HS: động não, trả lời. Tác hại của bao bì ni lơng. Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 23
24. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My GV: Nhận xét, chốt ý, ghi bảng - Đoạn 3: Tiếp theo với mơi trường: Biện pháp hạn chế sử dụng bao bì ni lơng hợp lí. - Đoạn 4: Cịn lại: Lời kêu gọi bảo vệ mơi trường. Hoạt động 2: Tìm hiểu chi tiết văn bản: tác hại của bao bì ni lơng, biện pháp xử lí, lời kêu gọi bảo vệ mơi trường Mục tiêu - Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ mơi trường. Từ đĩ cĩ những suy nghĩ và hành động tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt. - Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh về tác hại của việc sử dụng bao ni lơng cũng như tính hợp lí của các kiến nghị mà tác giả đề xuất văn bản. - Mối nguy hại đến mơi trường sống và sức khoẻ con người của thĩi quen dùng túi ni lơng. Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhĩm, minh họa, động não - Rèn luyện các kĩ năng sống: giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, tự quản bản thân II. Tìm hiểu chi tiết ? Đọc thầm phần 1 và cho biết cĩ những thơng 1. Thơng báo về ngày Trái đất tin nào được thơng báo trong đoạn văn này? - Ngày 22 /4 hàng năm là ngày Trái HS : Dựa sgk, trả lời. đất, chủ đề bảo vệ mơi trường , cĩ 141 GV : Chốt ý, ghi bảng nước tham dự. ? Việt Nam tham gia ngày Trái đất với chủ đề - Năm 2000 Việt Nam tham gia chủ đề nào? Tại sao ? “ một ngày khơng sử dụng bao ni HS : Tự bộc lộ lơng” GV: Chốt ý, ghi bảng => Thế giới rất quan tâm đến vấn đề ? Từ đĩ em thấy được nội dung quan trọng nào được nêu trong phần đầu văn bản ? bảo vệ mơi trường, Việt Nam cùng Liên hệ: Dùng kiến thức Địa lí hiện nay Trái hành động . Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 24
25. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My đất đang nĩng lên, biến đổi khí hậu, thủng tầng Ơ zơn, hiệu ứng nhà kính các nước trên thế giới chung tay gĩp sức để bảo vệ mơi trường. Khơng sử dụng bao bì ni lơng cũng là một giải 2. Tác hại của việc dùng bao bì ni pháp làm hạn chế ơ nhiễm mơi trường. lơng và những biện pháp hạn chế sử dụng chúng ? Vì đặc tính gì mà bao ni lơng cĩ thể gây hại * Nguyên nhân: Do tính khơng phân cho mơi trường ? hủy của pla - xtíc GV: Ngồi gây nguy hại mơi trường, theo em bao ni lơng cịn cĩ những tác hại nào. GV chia lớp thành 6 nhĩm, phát phiếu học tập cho HS thảo luận (2 phút), mỗi nhĩm 3 a. Tác hại em - Mơi trường - Nhĩm 1, 2, 3: Nêu tác hại của bao bì ni lơng + Lẫn vào đất => Cản trở quá trình với mơi trường và con người? sinh trưởng của thực vật, sự phát triển - Nhĩm: 4, 5, 6: Tìm ra các biện pháp hạn chế của cỏ, gây xĩi mịn đất sử dụng bao bì ni lơng? + Vứt bừa bãi => Tắc cống thốt Đại diện nhĩm 1 trình bày, nhĩm 2, 3 nhận nước, gây ngập lụt cho các đơ thị, xét, bổ sung muỗi sinh sống gây dịch bệnh, vứt ra GV cho học sinh xem các hình ảnh về tác hại biển làm chết các lồi sinh vật khi của bao bì ni lơng với mơi trường, con người, chúng nuốt phải bao ni lơng một số dịng sơng bị ơ nhễm nặng. - Con người GV chốt ý. + Đựng thực phẩm => Ơ nhiễm thực ?. Em cĩ suy nghĩ gì về các hình ảnh trên. phẩm, gây tác hại cho não, gây ung * Giáo viên đưa ra dẫn chứng: Hằng năm cĩ thư phổi 100.000 con chim, con thú biển chết do nuốt Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 25
26. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My phải túi ni lơng. => Dùng bao bì ni lơng bừa bãi cĩ hại - Khơng ít người trong ngày 23 Tết, đã vứt cho sự trong sạch của mơi trường sống quá nhiều túi ni lơng thả cá chép xuống hồ, và cho sức khoẻ con người. sơng. Liên hệ: GV kết hợp với kiến thức mơn Hĩa học cung cấp cho học sinh tính độc hại của một số chất cĩ trong bao ni lơng: - Rác đựng trong túi ni lơng buộc kín khĩ phân hủy sinh ra các chất Amoniac ( NH3 ) là một chất khí khơng màu cĩ mùi rất khĩ chịu. Một người bị ngửi amơniac lâu cĩ thể bị chết, chất Hiđro sunfua ( H2S ) rất độc. Nếu ngửi nhiều hiđro sunfua thì đau đầu, buồn nơn, khơng phân biệt được các mùi khác nhau, chất Mê tan ( CH4 ) là một chất gây ngạt và cĩ thể chiếm chỗ ơxy trong khơng khí trong điều kiện bình thường. Khi pla-xtíc bị đốt, các khí độc thải ra chứa thành phần các-bon cĩ thể làm thủng tầng Ơ-zơn gây ơ nhiễm mơi trường, hiệu ứng nhà kính (kiến thức Địa lí ), khĩi do đốt bao ni lơng cĩ thể gây nhiễm độc CO, gây ngất, khĩ thở nơn ra máu, ảnh hưởng đến tuyến nội tiết ( GV hỏi học sinh tuyến nội tiết là gì?(mơn Sinh lớp 8) GV dùng kiến thức Sinh học giải thích tuyến nội tiết là tuyến mà chất tiết ra của nĩ ngấm thẳng vào máu, cĩ tác dụng bảo đảm hoạt động sinh lí bình thường của cơ thể ) phá Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 26
27. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My vỡ hoĩc-mơn, gây rối loạn chức năng và ung thư. Kiến thức Lịch sử: Khi bao bì ni lơng bị đốt thải ra các chất đi-ơ-xin gây ngộ độc (chất độc da cam đế quốc Mĩ đã dải trong chiến tranh ở Việt Nam. Ngày 10 - 8 - 1961, khi chiếc máy bay trực thăng H34 của khơng lực Hoa Kỳ thực hiện chuyến bay rải chất độc khai quang đầu tiên dọc theo quốc lộ 14 từ Kon Tum lên Đắc Tơ bắt đầu cuộc chiến tranh hố học dã man bậc nhất trong lịch sử nhân loại với mật danh “Ranch Hand”; cho tới khi kết thúc năm 1971, đã cĩ khoảng 170 kg đi-o-xin - loại chất độc mà chỉ cần một muỗng cà phê cũng cĩ thể giết hàng triệu người. Đioxin – loại chất độc đe dọa trực tiếp đến sự sống của mỗi lồi động vật. Là vùng rừng dày đặc, Quảng Trị sớm trở thành một trọng điểm trong kế hoạch thiết lập “vành đai trắng” của giặc. Khoảng 15.000 nạn nhân, trong đĩ gần 2.000 người chết do nhiễm độc quá nặng. Cĩ hơn 1.500 ha rừng, hoa màu thời đĩ đã bị chết do chất độc từ máy bay Mỹ thả xuống, chủ yếu tập trung vào hai xã Cam Chính, Cam Nghĩa thuộc huyện Cam Lộ ngày nay Những cánh rừng nối tiếp bám rễ vào đất như muốn hút hết chất độc cịn lại để con người được nằm xuống yên bình, mà chẳng Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 27
28. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My được. Rồi lớp lớp người từ chiến trường xưa kia bị nhiễm độc trở về, dẫu cĩ “tích đức” hàng chục vạn năm vẫn khơng nắn lại được hình người của họ, của con họ, cháu họ. Đĩ là đỉnh điểm, cũng là tận cùng của di chứng tội ác. Trên tồn lãnh thổ Việt Nam hiện cĩ hàng b. Biện pháp nghìn cháu bé bị dị tật bẩm sinh do nhiễm chất - Hạn chế tối đa dùng bao ni lơng độc đi-o-xin Đại diện nhĩm 5 trình bày, - Sử dụng các túi đựng khơng phải nhĩm 4, 6 nhận xét, bổ sung bằng ni lơng. - GV tích hợp với mơn GDCD ( bài bảo vệ - Thơng báo tác hại của sử dụng bao ni mơi trường lớp 7 ) Mơi trường và tài nguyên lơng cho mọi người. thiên nhiên cĩ tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người.Tạo cơ sở vật chất để phát triển KT-VH-XH.Tạo phương tiện sống, phát triển trí tuệ đạo đức con người.Tạo cuộc sống tinh thần cho con người. Làm con người vui tươi, khoẻ mạnh, làm giàu đời sống tin thần để học sinh ý thức hạn chế việc sử dụng bao bì ni lơng, cĩ ý thức bảo vệ mơi trường sống: Xanh- sạch – đẹp- Cho HS quan sát các hình ảnh về tuyên truyền hạn chế sử dụng bao ni lơng, bảo vệ mơi trường từ đĩ GV giúp HS phát biểu suy nghĩ. ? Quan sát các hình ảnh, em hãy nêu tên các vật dụng thay thế bao ni lơng. - HS trả lời GV đặt các câu hỏi kết hợp quan sát các hình 3. Lời kêu gọi bảo vệ mơi trường Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 28
29. Trường TH & THCS Chu Văn An Giáo viên: Nguyễn Châu Hồng My ảnh, học sinh suy nghĩ đưa ra các câu trả lời, nhận xét, bổ sung. GV chốt ý GV cung cấp cho học sinh ba phương thức xử lí bao bì ni lơng: - Chơn lấp : Khu vực xử lí rác thải Nam Sơn , Sĩc Sơn hàng ngày tiếp nhận 1000 tấn rác thải trong đĩ cĩ khoảng 10-15 tấn là nhựa, ni lơng . Việc chơn lấp gặp nhiều khĩ khăn và gây bất tiện - Đốt: Phương pháp này chưa được dùng phổ biến ở VN . Tuy nhiên việc đốt rác thải nhựa , ni lơng thải ra lượng khí độc chứa thành phần Các bon cĩ thể làm thủng tầng ơ-zơn , khĩi cĩ thể gây ngất, khĩ thở, nơn ra máu, gây rối loạn chức năng và ung thư . - Tái chế gặp rất nhiều khĩ khăn . + Những người dọn rác khơng hào hứng thu gom vì chúng quá nhẹ ( khoảng 1000 bao mới được 1kg ) . + Giá thành tái chế quá đắt gấp 20 lần giá thành sản xuất một bao bì mới. Đây là vấn đề nan giải và chưa cĩ cách giải quyết triệt để Phần này giáo viên cĩ thể tích hợp với mơn tiếng Anh lớp 8 học kì 2 sẽ học bài Unit 10: Recycle ( Tái chế). GV cĩ thể cho học sinh biết bao bì ni lơng trong tiếng Anh cĩ tên gọi Bài dự thi dạy học theo chủ đề tích hợp 29