Giáo án Lịch sử Lớp 9 theo CV5512 - Chương trình học kì 1

Nội dung text: Giáo án Lịch sử Lớp 9 theo CV5512 - Chương trình học kì 1

1. Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 1 Bài 1 LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI ĐẾN NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài, học sinh - Biết được tình hình Liên Xô và kết quả công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh. - Hiểu được những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở LX từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của TK XX. - Nhận xét về thành tựu KH – KT của LX. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. - Năng lực chuyên biệt + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. + Rút ra bài học kinh nghiệm qua công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh và những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở LX từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của TK XX. Nhận xét về thành tựu KH – KT của LX. 3. Phẩm chất Giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước, tự hào về lịch sử lâu đời của dân tộc ta, ý thức được vị trí của lao động và trách nhiệm lao động xây dựng quê hương đất nước. II.THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án word và Powerpoint. - Tư liệu, tranh ảnh về Liên Xô sau CTTG thứ hai. 2. Học sinh - Đọc trước sách giáo khoa và hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
2. - Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về Liên Xô sau CTTG thứ hai. III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được đó là tình hình Liên Xô sau chiến tranh thế giới thứ hai, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. b) Nội dung : GV trực quan về số liệu của LX về những tổn thất sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Qua số liệu thống kê đó, em có suy nghĩ gì? c) Sản phẩm: Đó là những tổn thất hết sức nặng nề của LX sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc. d) Tổ chức thực hiện: GV trực quan về số liệu của LX về những tổn thất sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Qua số liệu thống kê đó, em có suy nghĩ gì? B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1 : Tìm hiểu về công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh (1945 – 1950) a) Mục đích: HS tìm hiểu về công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh (1945 – 1950) b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên. c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Tổ chức thực hiện : HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục 1 SGK - Đất nước Xô viết bị chiến tranh tàn phá (4 phút), thảo luận và trả lời câu hỏi: hết sức nặng nề: hơn 27 triệu người chết, ? Công cuộc khôi phục nền kinh tế, hàn gắn vết 1 710 thành phố, hơn 70 000 làng mạc thương chiến tranh ở LX đã diễn ra và đạt được bị phá huỷ, kết quả ntn?
3. ? Em có nhận xét gì về tốc độ tăng trưởng kinh tế - Nhân dân Liên Xô thực hiện và hoàn của Liên Xô trong thời kì khôi phục kinh tế, thành thắng lợi kế hoạch 5 năm lần thứ nguyên nhân sự phát triển đó? tư (1946 - 1950) trước thời hạn. Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập - Công nghiệp tăng 73%, một số ngành HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến nông nghiệp vượt mức trước chiến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực tranh. Năm 1949, Liên Xô chế tạo thành hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo công bom nguyên tử. dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi mở: ? Bối cảnh Liên Xô bước ra khỏi Chiến tranh TG thứ hai? - Liên Xô bị chiến tranh tàn phá nặng nề. ? Nêu những số liệu về sự thiệt hại của LX trong CT2? ? Em có nhận xét gì về sự thiệt hại của Liên Xô trong chiến tranh thế giới thứ hai? - Thiệt hại quá nặng nề GV nhận xét, bổ sung và nhấn mạnh. Có thể so sánh với số liệu các nước tham chiến. ? Nhiệm vụ to lớn của nhân dân Liên Xô là gì? - khôi phục kinh tế,thực hiện các kế hoạch năm năm ? Cho biết kết quả của kế hoạch 5 năm L1? - CN tăng 73%, 1 số ngành NN vượt mức trước ctr,đời sống nhân dân được cải thiện. - 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử ? Những thành tựu về ktế và KHKT của LX? - 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử
4. ? Năm 1949, Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử có ý nghĩa như thế nào ? - Phá vỡ thế độc quyền về bom nguyên tử của Mĩ. - Chứng tỏ bước tiến vượt bậc về KH-KT và trình độ công nghiệp của Liên Xô trong thời gian này. GV nhấn mạnh sự quyết tâm của nhân dân Liên Xô đã hoàn thành kế hoạch 5 năm trước thời hạn 9 tháng. ? Em có nhận xét gì về tốc độ tăng trưởng kinh tế của Liên Xô trong thời kì khôi phục kinh tế, nguyên nhân sự phát triển đó ? - Tốc độ khôi phục kinh tế tăng nhanh chóng. Có được kết quả này là do sự thống nhất về tư tưởng, chính trị của xã hội Liên Xô, tinh thần tự lập tự cường, tinh thần chịu đựng gian khổ, lao động cần cù, quên mình của nhân dân Liên Xô. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Đại diện các nhóm trình bày. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. Hoạt động 2. Tiếp tục công cuộc xây dựng cơ sở vật chất – kĩ thuật của chủ nghĩa xã hội (từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX)
5. a) Mục đích: HS hiểu được những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở LX từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của TK XX. Nhận xét về thành tựu KH – KT của LX. b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên. c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Tổ chức thực hiện : HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Liên Xô tiếp tục thực hiện các kế - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục 1 SGK (4 hoạch dài hạn với các phương hướng phút), thảo luận và trả lời câu hỏi: chính là: phát triển kinh tế với ưu tiên phát triển công nghiệp nặng, đẩy ? LX thực hiện các kế hoạch dài hạn với cac phương mạnh tiến bộ khoa học – kĩ thuật, tăng hướng chính nào? cường sức mạnh quốc phòng. ? Thành tựu mà LX đạt được trong giai đoạn này? - Kết quả: Liên Xô đã đạt được nhiều ? Em nhận xét về thành tựu KH – KT của LX? thành tựu to lớn: Sản xuất công Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập nghiệp bình quân hằng năm tăng 9,6%, là cường quốc công nghiệp HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến đứng thứ hai trên thế giới, chỉ sau Mĩ; khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực là nước mở đầu kỉ nguyên chinh phục hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, vũ trụ của con người năm 1957, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống câu hỏi gợi phóng thành công vệ tinh nhân tạo, mở: năm 1961 phóng tàu "Phương Đông" ? Liên Xô xây dựng CSVC – KT của CNXH trong đưa con người (I. Gagarin) lần đầu hoàn cảnh nào? tiên bay vòng quanh Trái Đất. - Sau khi hoàn thành việc khôi phục kinh tế. - Về đối ngoại: Liên Xô chủ trương ? Nó ảnh hưởng như thế nào đến công cuộc xây duy trì hoà bình thế giới, quan hệ hữu dựng CNXH ở Liên Xô? nghị với các nước và ủng hộ cuộc đấu - Ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng CSVC – tranh giải phóng của các dân tộc. KT, làm giảm tốc độ của công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô.
6. GV nhận xét: - Các nước tư bản phương tây luôn có âm mưu và hành động bao vây, chống phá Liên Xô cả kinh tế, chính trị và quân sự. - Liên Xô phải chi phí lớn cho quốc phòng, an ninh để bảo vệ thành quả của công cuộc xây dựng CNXH. (Ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng CSVC – KT, làm giảm tốc độ của công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô.) ? LX thực hiện những kế hoạch gì? ? Phương hướng chính là gì? - LX tiếp tục thực hiện các kế hoạch dài hạn với các phương hướng chính là: tiếp tục ưu tiên phát triển công nghiệp nặng, thực hiện thâm canh trong sản xuất nông nghiệp. Đẩy mạnh tiến bộ khoa học kỹ thuật, tăng cường súc mạnh quốc phòng ? Kết quả đạt được? ? Về kinh tế? ? Về khoa học kĩ thuật? - Về khoa học kĩ thuật: Là nước mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của con người - 1957, phóng thành công vệ tinh nhân tạo, 1961 phóng tàu Phương Đông đưa con người lần đầu tiên bay vòng quanh Trái Đất. GV giới thiệu một số tranh ảnh về thành tựu của Liên Xô, giới thiệu hình 1 SGK (vệ tinh nhân tạo đầu tiên nặng 83,6kg của loài người do Liên Xô phóng lên vũ trụ năm 1957) ? Chính sách đối ngoại của LX?
7. - Chủ trương duy trì hòa bình thế giới, quan hệ hữu nghị với các nước, ủng hộ cuộc đấu tranh của các dân tộc. GV yêu cầu học sinh lấy một số ví dụ về sự giúp đỡ của Liên Xô đối với các nước trên thế giới trong đó có Việt Nam? ? Ý nghĩa những thành tựu mà Liên Xô đạt được? - Uy tín chính trị và địa vị quốc tế của Liên Xô được đề cao, Liên Xô trở thành chỗ dựa cho hòa bình thế giới. * Về đối ngoại, GV minh họa thêm: - Năm 1960, theo sáng kiến của LX Liên hợp quốc thông qua Tuyên ngôn về việc thủ tiêu hoàn toàn chủ nghĩa thực dân và trao trả độc lập cho các thuộc địa. - Năm 1961, LX đề nghị Liên hợp quốc thông qua Tuyên ngôn về cấm sử dụng vũ khí hạt nhân. - Năm 1963, theo đè nghị của LX Liên hợp quốc đã thông qua Tuyên ngôn thủ tiêu các hình thức của chế độ phân biệt chủng tộc. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Đại diện các nhóm trình bày. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
8. a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh và hiểu được những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở LX từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của TK XX, nhận xét về thành tựu KH – KT của LX. b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho HS trả lời các câu hỏi c) Sản phẩm: Trả lời các câu hỏi của GV d) Tổ chức thực hiện: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. GV dùng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu học sinh chọn đáp án đúng trả lời trên bảng con (trắc nghiệm). + Phần trắc nghiệm khách quan Câu 1. Chiến lược phát triển kinh tế của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới hai chú trọng vào (B) A. công nghiệp nhẹ. B. công nghiệp truyền thống. C. công – nông – thương nghiệp. D. công nghiệp nặng. Câu 2. Nhà du hành vũ trụ Ga-ga-rin là ai? (B) A. Người đầu tiên bay lên Sao Hỏa. B. Người đầu tiên thử thành công vệ tinh nhân tạo. C. Người đầu tiên bay vào vũ trụ. D. Người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng. Câu 3. Chính sách đối ngoại của Liên Xô từ năm 1945 đến nửa đầu những năm 70 thế kỉ XX là gì? (B) A. Muốn làm bạn với tất cả các nước. B. Chỉ quan hệ với các nước lớn. C. Hòa bình và tích cực ủng hộ cách mạng thế giới. D. Chỉ làm bạn với các nước xã hội chủ nghĩa. Câu 4. Thành tựu nào quan trọng nhất mà Liên Xô đạt được sau chiến tranh? (VD) A. Năm 1949, chế tạo thành công bom nguyên tử. B. Năm 1957, là nước đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo của trái đất.
9. C. Năm 1961, là nước đầu tiên phóng thành công tàu vũ trụ có người lái. D. Trở thành cường quốc công nghiệp đứng thứ hai trên thế giới (sau Mĩ). Câu 5. Liên Xô quyết định sử dụng năng lượng nguyên tử vào mục đích gì? (H) A. Mở rộng lãnh thổ. B. Duy trì nền hòa bình thế giới. C. ủng hộ phong trào cách mạng thế giới. D. Khống chế các nước khác. Câu 6. Đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX, Liên Xô đã đạt được thành tựu cơ bản gì? (VDC) A. Tạo thế cân bằng về sức mạnh kinh tế và quân sự. B. Tạo thế cân bằng về sức mạnh quân sự và hạt nhân. C. Thế cân bằng về sức mạnh quốc phòng và kinh tế. D. Thế cân bằng về sức mạnh hạt nhân và kinh tế. Câu 7. Sắp xếp các sự kiện ở cột B cho phù hợp với cột A theo yêu cầu sau đây: (VD) A B a. Hơn 27 triệu người chết 1. Liên Xô bước ra khỏi b. Phóng thành công vệ tinh nhân tạo của Trái Đất. Chiến tranh thế giới thứ hai. c. Đứng đầu thế giới về sản xuất công nghiệp. 2. Thành tựu Liên Xô đạt được trên lĩnh vực khoa học d. Bị các nước đe quốc yêu cầu chia lại lãnh thổ. kỹ thuật. e. Đưa nhà du hành vũ trụ Ga-ga-rin bay vòng quanh Trái đất. g. Giàu có nhờ thu lợi nhuận sau chiến tranh. A. 1a; 2b, e. B. 1g; 2c,d. C. 1c; 2c,e. D. 1a; 2b,c. Câu 8. Năm 1961 là năm diễn ra sự kiện gì trong việc thực hiện chinh phục vũ trụ? A. Phóng thành công vệ tinh nhân tạo lên khoảng không vũ trụ. B. Phóng thành công con tàu “Phương Đông” bay vòng quanh Trái Đất. C. Người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng.
10. D. Chế tạo thành công bom nguyên tử, phá thế độc quyền hạt nhân của Mĩ Câu 9. Sự kiện Liên Xô chế tạo thành công bom nguyên tử có ý nghĩa như thế nào? A. Liên Xô trở thành nước duy nhất trên thế giới có vũ khí nguyên tử. B. Phá thế độc quyền của Mĩ về vũ khí nguyên tử. C. Đưa Liên Xô trở thành cường quốc quân sự duy nhất trên thế giới D. Liên Xô sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh hạt nhân quy mô lớn trên toàn thế giới. + Phần tự luận Câu 1: Công cuộc khôi phục nền kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh ở LX đã diễn ra và đạt được kết quả như thế nào? - Dự kiến sản phẩm: + Phần trắc nghiệm Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ĐA D C C D B B A B B + Phần tự luận: D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn b) Nội dung: GV tổ chức cho HS làm các bài tập trắc nghiệm c) Sản phẩm: Đáp án của HS d) Tổ chức thực hiện: - GV giao nhiệm vụ cho HS + Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về Liên Xô sau CTTG thứ hai. + Nêu một số ví dụ về sự giúp đỡ của Liên Xô đối với các nước trên thế giới trong đó có Việt Nam. + Chuẩn bị bài mới
11. *HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Học bài cũ, đọc và soạn phần II. Đông Âu. - Nắm được những nét chính về việc thành lập nhà nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu và công cuộc xây dựng CNXH ở các nước Đông Âu (từ 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỉ XX). - Nắm được những nét cơ bản về hệ thống các nước XHCN, thông qua đó hiểu được những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. Tuần 2 Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 2 Bài 1 LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI ĐẾN NHỮNG NĂM 70 CỦA THẾ KỈ XX I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài, học sinh - Biết được tình hình các nước dân chủ nhân dân Đông Âu sau Chiến tranh thế giới thứ hai. - Biết được sự thành lập Nhà nước dân chủ nhân dân. Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội và những thành tựu chính. - Xác định tên các nước dân chủ nhân dân Đông Âu trên lược đồ. Hiểu được những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề.
12. - Năng lực chuyên biệt + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. + Rút ra bài học kinh nghiệm qua công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh và những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở Đông Âu và những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. 3. Phẩm chất Giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước, tự hào về lịch sử lâu đời của dân tộc ta, ý thức được vị trí của lao động và trách nhiệm lao động xây dựng quê hương đất nước. II.THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án word và Powerpoint. - Tư liệu, tranh ảnh về Đông Âu sau CTTG thứ hai, bản đồ các nước Đông Âu, bản đồ thế giới. 2. Học sinh - Đọc trước sách giáo khoa và hoàn thành các nhiệm vụ được giao. - Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về Đông Âu sau CTTG thứ hai. III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được đó là tình hình các nước Đông Âu sau chiến tranh, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. b) Nội dung : GV trực quan hình 2 trang 6. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Xác định đây là khu vực nào? Em hãy chỉ rõ vị trí của khu vực đó? c) Sản phẩm: Đó là khu vực Đông Âu. HS chỉ lược đồ. d) Tổ chức thực hiện: Trên cơ sở ý kiến GV dẫn dắt vào bài hoặc GV nhận xét và vào bài mới: “Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc đã sản sinh ra một nước chủ nghĩa xã hội duy nhất là Liên Xô, còn chiến tranh
13. thế giới thứ hai kết thúc đã có những nước XHCN nào ra đời? Quá trình xây dựng CNXH ở các nước này diễn ra và đạt kết quả ra sao? B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu a) Mục đích: Biết được tình hình các nước dân chủ nhân dân Đông Âu sau Chiến tranh thế giới thứ hai. b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên. c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Tổ chức thực hiện : Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Trong thời kì Chiến - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục 1 SGK (4 phút), thảo tranh thế giới thứ hai, luận và trả lời câu hỏi: nhân dân ở hầu hết các nước Đông Âu tiến hành + Nhóm lẻ: Các nước dân chủ nhân dân Đông Âu ra đời trong cuộc đấu tranh chống hoàn cảnh nào? phát xít và đã giành được + Nhóm chẵn: Để hoàn thành cuộc CMDCND, các nước Đông thắng lợi: giải phóng đất Âu đa thực hiện những nhiệm vụ gì? nước, thành lập các nhà Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập nước dân chủ nhân dân (Ba Lan tháng 7 1944, HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh Tiệp Khắc 5 – 1945, ). hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những bằng hệ thống - Nước Đức bị chia cắt, câu hỏi gợi mở: với sự thành lập nhà nước Cộng hoà Liên bang Đức ? Các nước dân chủ nhân dân Đông Âu ra đời trong hoàn cảnh (9 1949), Cộng hoà Dân nào? chủ Đức (10 1949). - Trước chiến tranh TG thứ hai giành chính quyền. - Từ năm 1945 đến năm ? Trình bày sự ra đời của các nước dcnd Đông Âu? 1949, các nước Đông Âu - Ba lan 7/1944.Ru ma ni 8/1944 hoàn thành những nhiệm
14. GV phân tích thêm: Hoàn cảnh ra đời nhà nước Cộng hoà dân vụ của cuộc cách mạng chủ Đức. Giáo viên tóm lược những nội dung cần ghi nhớ. dân chủ nhân dân: xây ? Để hoàn thành những nhiệm vụ cách mạng dân chủ nhân dân dựng bộ máy chính quyền các nước Đông Âu cần tiến hành những công việc gì? dân chủ nhân dân, tiến hành cải cách ruộng đất, - Những việc cần làm trên các mặt sau: Về mặt chính quyền? thực hiện các quyền tự do Cải cách ruộng đất? Công nghiệp dân chủ và cải thiện đời Quan sát hình 2 – SGK, xác định tên các nước dân chủ sống nhân dân, nhân dân Đông Âu trên lược đồ. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Đại diện các nhóm trình bày. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh. Hoạt động 2. Sự hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa. a) Mục đích: Hiểu được những cơ sở hình thành hệ thống XHCN, hiểu được những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên. c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Tổ chức thực hiện : Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập + Cơ sở hình thành: - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục 1 SGK (4 phút), - Đều có ĐCS lãnh đạo. thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi:
15. ? Cơ sở hình thành hệ thống XHCN? - Lấy CN Mác-Lênin làm nền ? Về quan hệ kinh tế văn hoá khoa học – kĩ thuật các nước tảng. XHCN có hoạt động gì? - Cùng chung mục tiêu xây Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập dựng CNXH HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học - Sau Chiến tranh thế giới thứ sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học hai hệ thống XHCN ra đời. tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những - Ngày 8 – 1 – 1949 Hội đồng bằng hệ thống câu hỏi gợi mở: tương trợ kinh tế (SEV) ra ? Cơ sở hình thành hệ thống XHCN? đời. - Đều có ĐCS lãnh đạo. - 5 – 1955 tổ chức Hiệp ước Vác-xa-va thành lập. - Lấy CN Mác-Lênin làm nền tảng. - Cùng chung mục tiêu xây dựng CNXH - Sau CT2 hệ thống XHCN ra đời ? Về quan hệ kinh tế văn hoá khoa học – kĩ thuật các nước XHCN có hoạt động gì? GV hướng dẫn học sinh trình bày sự ra đời của khối Vác- xa-va và vai trò của khối Vác-xa-va. GV lấy ví dụ về mối quan hệ hợp tác giữa các nước trong đó có sự giúp đỡ Việt Nam. Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Đại diện các nhóm trình bày. Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập HS phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của nhóm trình bày. GV bổ sung phần phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh.
16. - Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu và tiếp đó là công cuộc xây dựng CNXH ở các nước nay đã làm CNXH ngày càng mở rộng, đóng góp to lớn vào phong trào cách mạng thế giới. - Các tổ chức của hệ thống XHCN ra đời: Khối SEV và khối Vác-xa-va đã có vai trò to lớn trong việc củng cố và phát triển hệ thống XHCN. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về sự ra đời các nước dân chủ nhân dân Đông Âu và sự hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa. b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho HS trả lời các câu hỏi c) Sản phẩm: Trả lời các câu hỏi của GV d) Tổ chức thực hiện: GV giao nhiệm vụ cho HS và chủ yếu cho làm việc cá nhân, trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo. GV dùng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan, tự luận và yêu cầu học sinh chọn đáp án đúng trả lời trên bảng con (trắc nghiệm). Câu 1. Các nước Đông Âu tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội trên cơ sở nào? A. Là những nước tư bản phát triển. B. Là những nước tư bản kém phát triển. C. Là những nước phong kiến. D. Là những nước bị xâm lược. Câu 2. Đâu không phải là nhiệm vụ của cách mạng dân chủ nhân dân ở các nước Đông Âu? A. Ban hành các quyền tự do dân chủ. B. Tiến hành cải cách ruộng đất. C. Quốc hữu hóa những xí nghiệp lớn của tư bản. D. Đi xâm lược nhiều thuộc địa.
17. Câu 3. Cách mạng dân chủ nhân dân ở các nước Đông Âu đã làm gì để xóa bỏ sự bóc lột của địa chủ phong kiến đối vói nông dân? A. Triệt phá âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng của bọn phản động. B. Cải cách ruộng đất. C. Quốc hữu hóa xí nghiệp của tư bản. D. Thực hiện các quyền tự do dân chủ cho nhân dân. Câu 4. Sau khi hoàn thành cách mạng dân chủ nhân dân, các nước Đông Âu đã làm gì? A. Tiến lên chế độ xã hội chủ nghĩa. B. Tiến lên chế độ tư bản chủ nghĩa. C. Một số nước tiến lên xã hội chủ nghĩa, một số nước tiến lên tư bản chủ nghĩa. D. Một số nước thực hiện chế độ trung lập. Câu 5. Các nước Đông Âu đã ưu tiên ngành kinh tế nào trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội? A. Phát triển công nghiệp nhẹ. B. Phát triển công nghiệp nặng. C. Phát triển kinh tế đối ngoại. D. Phát triển kinh tế thương nghiệp. Câu 6. Khó khăn nào là lâu dài đối với cách mạnh xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu? A. Tàn dư lạc hậu của chế độ cũ. B. Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai. C. Cơ sở vật chất kĩ thuật lạc hậu so với các nước Tây Âu. D. Sự bao vây của các nước đế quốc. Câu 7. Nguyên nhân chính của sự ra đời liên minh phòng thủ Vác-Sa- va (14 – 5 – 1955) là A. để tăng cường tình đoàn kết giữa Liên Xô và các nước Đông Âu. B. để tăng cường sức mạnh của các nước XHCN. C. để đối phó với các nước thành viên khối NATO. D. để đảm bảo hòa bình và an ninh ở châu Âu.
18. Câu 8. Tổ chức Hiệp ước Phòng thủ Vác- sa-va mang tính chất là một tổ chức liên minh A. kinh tế và phòng thủ quân sự của các nước XHCN ở châu Âu. B. phòng thủ về quân sự của các nước XHCN ở châu Âu. C. chính trị và kinh tế của các nước XHCN ở châu Âu. D. phòng thủ về chính trị và quân sự của các nước XHCN ở châu Âu. Câu 9. Đâu là mặt hạn chế trong hoạt động của khối SEV? A. "Khép kín cửa" không hòa nhập với nền kinh tế thế giới. B. Phối hợp giữa các nước thành viên kéo dài sự phát triển kinh tế. C. Ít giúp nhau ứng dụng kinh tế khoa học trong sản xuất. D. Thực hiện quan hệ hợp tác, quan hệ với các nước tư bản chủ nghĩa. - Dự kiến sản phẩm: Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ĐA B D B A B D C D A D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Rút ra được bài học kinh nghiệm qua công cuộc khôi phục kinh tế sau chiến tranh và những thành tựu chủ yếu trong công cuộc xây dựng CNXH ở Đông Âu và những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. b) Nội dung: GV tổ chức cho HS làm các bài tập trắc nghiệm c) Sản phẩm: Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu và tiếp đó là công cuộc xây dựng CNXH ở các nước nay đã làm CNXH ngày càng mở rộng, đóng góp to lớn vào phong trào cách mạng thế giới. d) Tổ chức thực hiện: Các câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới. ? Em có nhận xét gì về sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân ở Đông Âu? *HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - GV giao nhiệm vụ cho HS
19. + Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về Đông Âu sau CTTG thứ hai. + Liên hệ những mối quan hệ ảnh hưởng và đóng góp của hệ thống XHCN đối với phong trào cách mạng thế giới nói chung và cách mạng Việt Nam nói riêng. + Chuẩn bị bài mới - Soạn trước bài 2: LX và các nước ĐÂ từ giữa những năm 70 đến đầu 90 của thế kỉ XX. Nắm được những nét chính về sự khủng hoảng và sự tan rã của Liên bang Xô viết (từ nửa sau những năm70 đến 1991) và của các nước XHCN ở Đông Âu. Đánh giá những thành tựu đạt được và một số sai lầm, hạn chế của LX và các nước XHCN Ở Đông Âu.
20. Tuần 3 Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết 3 Bài 2 LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ GIỮA NHỮNG NĂM 70 ĐẾN ĐẦU NHỮNG NĂM 90 CỦA THẾ KỈ XX. I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Sau khi học xong bài, học sinh - Biết được nguyên nhân, quá trình khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết. Hệ quả cuộc khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở các nước Đông Âu. - Biết đánh giá một số thành tựu đã đạt được và một số sai lầm, hạn chế của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu. - Nhận xét về tình hình ở Liên Xô từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX. Xác định tên các nước SNG trên lược đồ. 2. Năng lực - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. - Năng lực chuyên biệt + Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử. + Biết đánh giá một số thành tựu đã đạt được và một số sai lầm, hạn chế của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu. Nhận xét về tình hình ở Liên Xô từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX. Xác định tên các nước SNG trên lược đồ. 3. Phẩm chất Giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước, tự hào về lịch sử lâu đời của dân tộc ta, ý thức được vị trí của lao động và trách nhiệm lao động xây dựng quê hương đất nước. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên - Giáo án word và Powerpoint. - Tư liệu, tranh ảnh về sự tan rã của Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu và tranh ảnh về một số nhà lãnh đạo Liên Xô và các nước Đông Âu.
21. 2. Học sinh - Đọc trước sách giáo khoa và hoàn thành các nhiệm vụ được giao. - Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh một số nhà lãnh đạo Liên Xô và các nước Đông Âu. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a) Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu của bài học cần đạt được đó là tình hình các nước Đông Âu sau chiến tranh, đưa học sinh vào tìm hiểu nội dung bài học, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. b) Nội dung : GV trực quan hình 3 trang 9. Yêu cầu HS trả lời câu hỏi: EM hiểu gì khi nhìn bức tranh này? c) Sản phẩm: Đó là cuộc biểu tình đòi li khai và độc lập ở Lit-va. d) Tổ chức thực hiện:Trên cơ sở ý kiến GV dẫn dắt vào bài hoặc GV nhận xét và vào bài mới: Chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu đã đạt những thành tựu nhất định về mọi mặt. Tuy nhiên, nó cũng bộc lộ những hạn chế, sai lầm và thiếu sót, cùng với sự chống phá của các thế lực đế quốc bên ngoài CNXH đã từng tồn tại và phát triển hơn 70 năm đã khủng hoảng và tan rã. Để tìm hiểu nguyên nhân của sự tan rã đó như thế nào? Quá trình khủng hoảng tan rã ra sao chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay để lí giải những vấn đề trên. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết a) Mục đích: Biết được nguyên nhân, quá trình khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết. Nhận xét về tình hình ở Liên Xô từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX và xác định tên các nước SNG trên lược đồ. b) Nội dung: Huy động hiểu biết đã có của bản thân và nghiên cứu sách giáo khoa suy nghĩ cá nhân trả lời các câu hỏi của giáo viên. c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi của giáo viên. d) Tổ chức thực hiện : Hoạt động của giáo viên và học sinh Dự kiến sản phẩm
22. Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập a. Nguyên nhân: Sau cuộc - Chia thành 6 nhóm. Các nhóm đọc mục I SGK (4 phút), khủng hoảng dầu mỏ năm thảo luận và trả lời câu hỏi: 1973, nền kinh tế xã hội của Liên Xô ngày càng rơi vào tình + Nhóm lẻ: Nguyên nhân đẫn đến quá trình khủng hoảng trạng trì trệ, không ổn định và và tan rã của Liên bang Xô viết? lâm dần vào khủng hoảng: Sản + Nhóm chẵn: Quá trình khủng hoảng và tan rã của Liên xuất công nghiệp và nông bang Xô viết? nghiệp không tăng, đời sống Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập nhân dân khó khăn, lương thực và hàng hoá tiêu dùng thiết yếu HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học ngày càng khan hiếm, tệ nạn sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học quan liêu, tham nhũng trầm tập, GV đến các nhóm theo dõi, hỗ trợ HS làm việc những trọng bằng hệ thống câu hỏi gợi mở: b. Quá trình khủng hoảng: ? Tình hình Liên Xô giữa những năm70 đến 1985 có điểm gì nổi bật? - Tháng 3 1985, Goóc-ba-chốp đề ra đường lối cải tổ nhằm đưa - Tình hình kinh tế? Chính trị xã hội? Khủng hoảng dầu đất nước thoát khỏi khủng mỏ thế giới năm 1973 đã tác động đến nhiều mặt của Liên hoảng. Xô, nhất là kinh tế. - Do thiếu chuẩn bị đầy đủ các ? 3/1985 có sự kiện gì? điều kiện cần thiết và thiếu một ? Hãy cho biết mục đích và nội dung của công cuộc cải tổ? đường lối chiến lược đúng đắn, ? Kết quả? => Thất bại. công cuộc cải tổ nhanh chóng ? Ngnhân thất bại?. lâm vào tình trạng bị động, khó khăn và bế tắc. Đất nước càng - Giáo viên cần so sánh giữa lời nói và việc làm của lún sâu vào khủng hoảng và rối M.Goóc-ba-chốp, giữa lí thuyết và thực tiễn của công cuộc loạn: bãi công, nhiều nước cải tổ để thấy rõ thực chất của công cuộc cải tổ của cộng hoà đòi li khai, tệ nạn xã M.Goóc-ba-chốp càng làm cho kinh tế lún sâu vào khủng hội gia tăng, hoảng. - Hậu quả: Đảng Cộng sản và GV giới thiệu hình 3, 4 trong SGK. Nhà nước Liên bang hầu như tê ? Hậu quả của công cuộc cải tổ ở LXô ntn? liệt. Ngày 21 - 12 - 1991, 11 nước cộng hoà kí hiệp định về